Τον Ιούλιο του 2011 ιδρύθηκε από την Εταιρεία Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως Πρωτευούσης (Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε.) θυγατρική εταιρεία με την επωνυμία Ε.ΥΔ.Α.Π. Νήσων Α.Ε. Σκοπός της νέας εταιρείας που εδρεύει στον Πειραιά είναι η δραστηριοποίηση στην νησιωτική Ελλάδα κυρίως στον τομέα παροχής υπηρεσιών ύδρευσης, άρδευσης, αποχέτευσης και συλλογής ομβρίων υδάτων.
Προκειμένου να πραγματοποιήσει το σκοπό της η Ε.ΥΔ.Α.Π. Νήσων Α.Ε. έχει ήδη αρχίσει να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις διάρκειας είκοσι ετών με νησιωτικούς δήμους, από τις οποίες προβλέπεται η παραχώρηση σε αυτήν της χρήσης οικοπέδων κατάλληλων κατά θέση και έκταση για την τοποθέτηση των πάσης φύσεως αναγκαίων εγκαταστάσεων για την υλοποίηση του αντικειμένου των συμβάσεων (ενδεικτικά μονάδες αφαλάτωσης, εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων κλπ), καθώς και υφισταμένων και νέων υποδομών και δικτύων.
Η εταιρεία αναλαμβάνει επίσης την είσπραξη των επιβαλλομένων τελών και της αξίας του καταναλισκομένου ύδατος, απευθείας από τους δημότες. Διαβάζοντας το προτεινόμενο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης, προκύπτει ότι δεν προβλέπεται ποιά ακριβώς είναι τα έργα που έχει ανάγκη το κάθε νησί, ποιός ο προϋπολογισμός και το χρονοδιάγραμμα κατασκευής τους και κυρίως ποιό το τίμημα με το οποίο θα επιβαρυνθεί ο απλός νησιώτης. Ο προσδιορισμός όλων αυτών των κρίσιμων στοιχείων παραπέμπεται στο μέλλον...
Αρχικά, η σύσταση αυτής της εταιρείας προκαλεί απορία, επειδή έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με τις διακηρύξεις της κυβέρνησης για αποκέντρωση και ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Την ώρα που με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης» το ελληνικό κράτος φιλοδοξεί να δημιουργήσει «Δήμους - κυβερνεία», μια από τις βασικότερες αρμοδιότητες των δήμων επιχειρείται να αφαιρεθεί από αυτούς και να παραχωρηθεί σε εταιρεία με έδρα το λεκανοπέδιο!
Όμως, η απορία για το κίνητρο ίδρυσης της εταιρείας λύνεται ανατρέχοντας στην ιστοσελίδα της μητρικής εταιρείας, όπου επί λέξει αναφέρεται ότι: «Με την ίδρυση της θυγατρικής εταιρείας, η ΕΥΔΑΠ αξιοποιεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό το ανθρώπινο δυναμικό της και την σημαντική τεχνογνωσία της, επεκτείνει την επιχειρησιακή της δραστηριότητα, αυξάνει το πελατολόγιό της και βελτιώνει την αποδοτικότητα των κεφαλαίων της».
Δεδομένου ότι από αλλεπάλληλα δημοσιεύματα του τύπου πληροφορούμαστε ότι η Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε. πρόκειται να πωληθεί άμεσα, προκειμένου να μειωθεί το δημόσιο χρέος, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι η επέκταση των δραστηριοτήτων της Ε.ΥΔ.Α.Π. και η αύξηση του πελατολογίου της δεν επιχειρείται για να βοηθηθούν οι νησιωτικοί δήμοι στην υλοποίηση έργων που έχουν ανάγκη, αλλά προκειμένου αυτή να καταστεί πιο δελεαστική σε πιθανούς αγοραστές. Έτσι, δημόσιες υποδομές επιχειρείται να παραδοθούν προς πολυετή χρήση σε κάποια ιδιωτική εταιρεία, η οποία προφανώς θα λειτουργεί με γνώμονα την μεγιστοποίηση των κερδών της.
Οι ιδιώτες καμουφλαρισμένοι προσωρινά με τον μανδύα της δημόσιας επιχείρησης εισέρχονται στην διαχείριση του πολυτιμότερου για τον άνθρωπο αγαθού, του νερού.
Προκειμένου να καταστεί δελεαστικότερη η εκχώρηση των αρμοδιοτήτων, προβάλλεται ως δόλωμα το έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό και η τεχνογνωσία της μητρικής εταιρείας. Όμως, ποιός μας εγγυάται ότι το υφιστάμενο έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό θα παραμείνει και ότι ο νέος ιδιοκτήτης δεν θα θελήσει να μειώσει το μισθολογικό κόστος απολύοντάς το και προσλαμβάνοντας νέο με «ευέλικτη σχέση εργασίας»; Άλλωστε, ουδεμία συγκεκριμένη δέσμευση αναλαμβάνεται ως προς το είδος και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των έργων που απαιτούνται σε κάθε νησί, ούτε και προβλέπεται η επιβολή ποινικών ρητρών εφόσον αυτά καθυστερήσουν.
Είναι σε όλους γνωστό ότι τα μεγάλα έργα υποδομής που έχει ανάγκη η Πάτμος στον τομέα της ύδρευσης και αποχέτευσης είχαν κυριολεκτικά βαλτώσει. Όμως, παρακολουθώντας τί γίνεται στα γειτονικά μας νησιά μπαίνει κανείς σε βαθύ προβληματισμό. Άραγε, γιατί στη Σύμη έχουν κατασκευασθεί τέσσερις μονάδες αφαλάτωσης; Γιατί στους Λειψούς λειτουργεί εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων και αναβαθμίζεται το δίκτυο ύδρευσης με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ; Μήπως επειδή οι ανωτέρω (και άλλοι ίδιου ή και μικρότερου μεγέθους) νησιωτικοί δήμοι δεν περίμεναν κάποιον από μηχανής θεό να λύσει τα προβλήματά τους, αλλά έδωσαν εδώ και αρκετά χρόνια έμφαση και εστίασαν την προσοχή τους στην υλοποίηση σοβαρών έργων υποδομής, παραμελώντας ενδεχομένως σημειακές μικροπαρεμβάσεις που ικανοποιούν λίγους «εκλεκτούς»;
Επομένως, θεωρούμε ότι ορθώς το Δημοτικό Συμβούλιο της Πάτμου έχει κλείσει τα αυτιά του στις σειρήνες Ε.ΥΔ.Α.Π. Νήσων Α.Ε. Η πείρα μας αποδεικνύει ότι για την αντιμετώπιση των προβλημάτων μας πρέπει να βασιστούμε στις δικές μας δυνάμεις και όχι σε «σωτήρες», εκπονώντας στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης του τόπου και θέτοντας σεβαστές από όλους προτεραιότητες κατόπιν ανοικτού δημόσιου διαλόγου. Το νερό πρέπει να παραμείνει δημόσιο αγαθό και η διαχείρισή του υπό τον έλεγχο του Δήμου. Αλλιώς, ας ετοιμαστούμε «να βελτιώσουμε την αποδοτικότητα των κεφαλαίων» της όποιας ιδιωτικής εταιρείας εξαγοράσει σε λίγους μήνες την Ε.ΥΔ.Α.Π.