ΓΟΝΕΙΣ Ή ΜΑΘΗΤΕΣ; Ποιός έχει την ευθύνη για το σχολικό διάβασμα;
του Νίκου Μελιανού
Σήμερα μιλάμε για την ισότητα των δύο φύλων, για εσωτερική ελευθερία και για σεβασμό των δικαιωμάτων των παιδιών. Δυστυχώς όμως δεν υπάρχει η ανάλογη απαίτηση για υπευθυνότητα από τα παιδιά.
Τα αφήνουμε να ασχολούνται με τα δικά τους, χωρίς να συνειδητοποιούν την ευθύνη τους για την καλή λειτουργία της οικογένειας. Πολλές οικογένειες χάνουν την ισορροπία τους για το σχολικό διάβασμα. Η επέμβαση αρχικά γίνεται με τη βοήθεια της μητέρας, αργότερα επεμβαίνει ο πατέρας, κάποια φορά μοιράζονται οι γονείς τα παιδιά -συνήθως σπάνιο- ή τα μαθήματα και όταν η σχέση χαλάσει τελείως ζητείται επιτέλους η βοήθεια ενός ειδικού. Τότε όλοι νοιώθουν ανακούφιση!! Η αιτία όμως της δυσλειτουργίας δεν έχει βρεθεί ούτε φυσικά τακτοποιηθεί, κάποιος άλλος εξακολουθεί να έχει την ευθύνη και το παιδί συνεχίζει να πιστεύει ότι ένα άτομο είναι αρκετό για μια τέτοια υπευθυνότητα, με αποτέλεσμα να μην κινείται το δικό του ενδιαφέρον για την μόρφωση του.
Εξαιρέσεις αποτελούν τα παιδιά που έχουν ιδιαίτερη συμπάθεια για κάποιο συγκεκριμένο μάθημα. Αυτό μπορεί να αποτελέσει την αρχή για μια καλύτερη αντιμετώπιση και των άλλων μαθημάτων. Φυσικά αυτή η προσπάθεια προϋποθέτει καλή επικοινωνία με τον καθηγητή. Γιατί όλοι σχεδόν οι καθηγητές ασχολούνται με τον μαθητή, καταλαβαίνουν τα ενδιαφέροντα του, τα συναισθήματα, τις έγνοιές του και τα χρησιμοποιούν όλα αυτά σαν κίνητρα. Αυτό δηλαδή που κάνουν, δεν είναι τίποτα άλλο από το να ευαισθητοποιούν τα εσωτερικά κίνητρα που ήδη θα υπάρχουν στα παιδιά. Από την πλευρά της οικογένειας τώρα, το πιο αποτελεσματικό κίνητρο που οι γονείς μπορούν να δώσουν στο παιδί είναι η δεδηλωμένη απόφαση τους ότι το σχολείο είναι πρόβλημα των παιδιών. Εκείνα έχουν την ευθύνη για το σχολείο, ενώ εμείς τους παρέχουμε ήσυχο χώρο για μελέτη, με βιβλία και υλικά που τους αρέσουν. Παράλληλα συμφωνούμε μαζί τους για το πότε και πόσο θα δούν τηλεόραση, θα μιλήσουν στο τηλέφωνο, θα ακούσουν μουσική.
Ένα άλλο κίνητρο είναι το δικό μας μοντέλο: πόσο χρόνο εμείς ξοδεύουμε για να διαβάσομε βιβλία και εφημερίδες, να παρακολουθήσομε κάποια μαθήματα ή διαλέξεις, να συζητήσομε με τα παιδιά μας πάνω σε αυτά που εμείς μαθαίνομε; Πόσο χρόνο περνάμε με το παιδί μας σ' ένα μουσείο, ένα ταξίδι, ένα πολιτιστικό γεγονός; Ο γονιός είναι αυτός που τελικά δημιουργεί τι περιβάλλον εκείνο που θα ενεργοποιήσει τα εσωτερικά πιστεύω, τα συναισθήματα και τις αξίες του παιδιού. Και αυτό το κάνει με σεβασμό και ενθάρρυνση και όχι με απαίτηση για συγκεκριμένο τρόπο μελέτης, π.χ. αφήστε τα παιδιά να αποφασίσουν μόνα τους για τον τρόπο που θα μελετούν, αφήστε να βιώσουν τις συνέπειες των επιλογών τους, να είναι υπεύθυνα και συνεπή. Πιστεύω ότι ο γονιός πρέπει να καθίσει δίπλα στο παιδί του, όχι για να το βοηθήσει με την ορθογραφία και το διάβασμα όσο για να του μάθει πως να ΜΑΘΑΙΝΕΙ, πως ΝΑ ΑΚΟΥΕΙ, πως ΝΑ ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΙΝΑΚΑ, πως ΝΑ ΚΡΑΤΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ, πως ΘΑ ΟΡΓΑΝΩΝΕΙ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ.
Ας συνειδητοποιήσομε ότι δεν μπορούμε να πιέζομε τα παιδιά μας να μάθουν, γιατί η μάθηση είναι κάτι που το ίδιο το παιδί θα αποφασίσει ότι θέλει και διεκδικεί. Ας μην αφήσομε το σχολείο να γίνεται όπλο από τα παιδιά κατά των γονιών. Όταν το παιδί καταλάβει πόσο σημαντική είναι η σχολική του απόδοση για τους γονείς του, δεν ανταποκρίνεται συχνά στις σχολικές υποχρεώσεις του, προσπαθώντας να τους αποδείξει ότι δεν μπορούν να το πιέζουν για να επιτύχει. Είναι βασικό να περάσομε στα παιδιά μας το μήνυμα ότι: " το σχολείο είναι δική τους ευθύνη και από τώρα και στο εξής είναι αυτά που την αναλαμβάνουν."
Με λίγα λόγια το παιδί μπορεί και πρέπει ν' αναλάβει επιτέλους τις ευθύνες του.
