patmosweb330

elin330

aegeanlab

Ακούστηκαν

Τσακαλίας : Ο ανηψιός μου Σάββας Ξηρός είναι ανίκανος να κάνει αυτά που του καταλογίζουν. Σάββας Ξηρός : Αποκηρύξαμε το θείο μου τότε με τα Ιουλιανά.

3204

«Από τότε που μπλέχτηκε στα Ιουλιανά, η οικογένεια μου τον αποκήρυξε».Αυτά είπε στο Δήμαρχο Πάτμου κ. Ματθαίο Μελιανό ο Σάββας Ξηρός όταν σαν επιμορφωτής αγιογράφος στην Πάτμο του συστήθηκε και σαν ανηψιός του Αργύρη Τσακαλία που είχε διατελέσει καθηγητής στην Πατμιάδα Σχολή και στο τότε Ημιγυμνάσιο Πάτμου .«Ανίκανος είναι να κάνει αυτά που τον κατηγορούν» λέει σε συνέντευξη του στη Βραδυνή ο Αργύρης Τσακαλίας , ο πρώην αρχιμανδρίτης Βασίλειος. Ποιος ήταν ο Βασίλειος Τσακαλίας και πως έδρασε στην Πάτμο κατά τη διάρκεια της παραμονής του σαν καθηγητής στο νησί; Θα προσπαθήσουμε μέσα από αυτό το δημοσίευμα να σκιαγραφήσουμε το προφίλ του, αλλά και να αναφερθούμε στη δράση που ανέπτυξε στην Πάτμο, όπως τα καταγράψαμε από περιγραφές και συζητήσεις με κατοίκους του νησιού. Σαν βόμβα έπεσε στην κοινωνία της Πάτμου η είδηση πως ο Σάββας Ξηρός ο Αγιογράφος «με τα μαγικά χέρια και τη δεξιοτεχνία στην επεξεργασία του χρυσού,» όπως χαρακτηρίστηκε από τον Πάτμιο ζωγράφο Γιώργο Κάβουρα, που παρακολούθησε το σεμινάριο, θεωρείται από την αντιτρομοκρατική υπηρεσία στέλεχος της 17 Νοέμβρη και πως σύμφωνα με το DNA είναι ο εκτελεστής του εφοπλιστή Κώστα Περατικού λάτρη της Πάτμου. Η οικογένεια του Κώστα Περατικού εξακολουθεί και έρχεται πολύ συχνά στο σπίτι τους στη Χώρα της Πάτμου.« Ωραίο, με πράο και ευγενικό πρόσωπο» όπως ακριβώς ήταν και ο θείος του Αργύριος Τσακαλίας, περιγράφουν τον αγιογράφο Σάββα Ξηρό, όλοι όσοι τον συναναστράφηκαν εκείνες τις μέρες στην Πάτμο. Είχε μεταδοτικότητα στη διδασκαλία του και έδειχνε πως ήταν ένας καλλιτέχνης μεγάλης στόφας.Ψηλός με πράο και σεμνό πρόσωπο ήταν και ο θείος του, ιερέας και καθηγητής τη δεκαετία του 60 στην Πάτμο. Εξασκούσε μεγάλο μαγνητισμό και γοητεία και με τα κηρύγματα του καθοδηγούσε, όχι μόνο τη νεολαία του νησιού, αλλά και πολύ κόσμο που με φανατισμό τα παρακολουθούσε.Οι εκκλησίες «γέμιζαν», όπου κήρυττε ή λειτουργούσε ο Πάτερ Βασίλειος. Το σεμνό παρουσιαστικό του, αλλά και η λιτή ζωή του «ένα ράσσο είχε όλο κι όλο» εντυπωσίαζαν. Ο πάτερ Βασίλειος καυτηρίαζε τα εντυπωσιακά και βαρυποίκιλτα ράσα κάποιων ιερωμένων. Οι ιδέες του αυτές δεν άρεσαν στο κατεστημένο της εποχής εκείνης. Απεναντίας είχαν εντυπωσιάσει και μαγέψει τον κόσμο, που διψούσε για καθαρές Χριστιανικές ιδέες. Εκτός από τη σεμνότητα του, ο κόσμος είχε εντυπωσιαστεί από την ευσέβεια του.Οι ίδιοι άνθρωποι που την εποχή εκείνη έπιναν νερό στο όνομα του, δεν μπόρεσαν ποτέ να καταλάβουν πως αυτός ο ευσεβής ιερωμένος, μετεβλήθη σε άτομο άθεο και αναρχικό. ?λλοι όμως που εκείνη την εποχή δεν ήταν οπαδοί του μας είπαν: « Εμείς είχαμε καταλάβει τι ρόλο έπαιζε». Εκείνη την περίοδο, είχε αναπτύξει μεγάλη φιλανθρωπική δράση και είχε δημιουργήσει ένα μεγάλο κύκλο φανατικών οπαδών κυρίως με νέα παιδιά που έβρισκαν διέξοδο και ενδιαφέρον σε όλα αυτά που τους δίδασκε.Είχε οργανώσει την «Επτάφωτο λυχνία» με σκοπό Χριστιανική και κοινωνική δράση, όπως συνήθιζε να λέει ο πάτερ Βασίλειος. Είχε ενοικιάσει χώρο για εντευκτήριο με επιτραπέζια παιγνίδια, δανειστική βιβλιοθήκη όπου μαζευότανε όλη η νεολαία του νησιού.Αρχηγός της ομάδας των κοριτσιών ήταν μια δασκάλα της εποχής εκείνης που είναι τώρα μοναχή και αρχηγός των αγοριών ο μαθητής της Πατμιάδος Θεόφιλος Μανωλάκης, Ήταν και οι δύο το δεξί του χέρι και οι οργανωτές της Χριστιανικής δράσης με εκδρομές, λειτουργίες σε εξωκκλήσια και μοναστήρια του νησιού, πεζοπορίες, αγρυπνίες κ.λ.π. αλλά μόνο ο Θεόφιλος τον ακολούθησε και μετά την καθαίρεση του από το ιερατικό αξίωμα.« Μπροστά ο πάτερ Βασίλειος και πίσω ακολουθούσαμε εμείς» Έτσι θυμούνται οι περισσότεροι τις εμπειρίες τους την εποχή εκείνη. Στην «Επτάφωτο λυχνία» που το όνομα της το πήρε από την Αποκάλυψη του Ιωάννη του Θεολόγου, σε κάθε μέλος είχε ανατεθεί φιλανθρωπική δράση, σε γέροντες και μοναχικούς ανθρώπους. «Εγώ είχα αναλάβει να φροντίζω μια κατάκοιτη γρηούλα στη Χώρα» μας λέει μια κυρία που τότε ήταν δωδεκάχρονη» Της πήγαινα κάθε Κυριακή φαγητό από το σπίτι μου, και αφού την έπλενα και την καθάριζα μετά την τάϊζα» Ήταν ωραίες μέρες τότε. Είχαμε ενδιαφέροντα και όλα αυτά μας τα δίδασκε ο πάτερ Βασίλειος. Όταν έγιναν τα Ιουλιανά το 65 και τον είδαμε στις φωτογραφίες με τα ράσα δεν μπορέσαμε να πιστέψουμε πως μετά από όλα αυτά κατέβηκε στο πεζοδρόμιο, ενώ ο ίδιος μας έλεγε πως τις ιδέες μας και τις απόψεις μας μόνο με την ειρήνη και την καλωσύνη μπορούμε να τις επιβάλουμε στον κόσμο και μέσα από τον Χριστιανισμό. Βέβαια από τότε δεν τον ξαναείδα, γιατί από όσο γνωρίζω δεν ήρθε στο νησί, αλλά έπεσα πάλι από τα σύννεφα όταν διάβασα στην Βραδυνή τη συνέντευξη του με τις αθεϊστικές του ιδέες, που απείχαν παρασάγγας από αυτά που μας δίδασκε»
Μια άλλη θυμάται: «Όταν τον καθαιρέσανε από παπά, άνοιξε ένα γραφείο μεταφορών με προορισμό Ικαρία και Σάμο. Ηδη είχε παντρευτεί με μια μορφωμένη γυναίκα. Όταν τον επισκέφθηκα, δεν τον ανεγνώρισα. Σε τίποτα δε θύμιζε τον ευσεβή και πράο ιερωμένο.
Από τότε ο Μύθος του πάτερ Βασίλειου κατερρίφθη μέσα μου.» Εκτός από τη φιλανθρωπική, ο πάτερ Βασίλειος και η ομάδα «Επτάφωτος Λυχνία» είχαν αναλάβει και πολιτιστική δράση. Θέατρα ανέβαιναν σε διάφορα σπίτια παλιά της Χώρας, με Χριστιανικά έργα όπως π.χ. Η Περπέτουα κ.λ.π.
Στο νησί ποτέ δεν έγιναν τόσα πολλά πράγματα μέσα σε τόσο λίγο χρονικό διάστημα.
Λίγο πριν το 65 ο πάτερ Βασίλειος δημιούργησε και μια άλλη ομάδα την οποία ονόμασε Δικαιοκρατία, στην οποία είχε παίξει πολύ μεγάλο ρόλο ο Θεόφιλος Μανωλάκης. Τα μέλη της ομάδας χαιρετιόντουσαν μεταξύ τους φέρνοντας τη γροθιά στο μέτωπο σαν να σκούπιζαν τον ιδρώτα τους. Η ομάδα αυτή ήταν προέκταση της «Επτάφωτου Λυχνίας» αλλά είχε μια άλλη πολιτικοποιημένη διάσταση. Πιστεύω πως είχε πολιτική χροιά, μας λέει ένας μαθητής της εποχής εκείνης.»
Με την τελευταία του δραστηριότητα, απ ότι θυμούνται στο νησί, ήρθε σε ρήξη με το Μοναστήρι. Μετά μετατέθηκε από την Πάτμο και οι περισσότεροι έχασαν τα ίχνη του.