Το Σάββατο 1η Σεπτεμβρίου στις 13:00, πραγματοποιήθηκε συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Νοτίου Αιγαίου στη Λέρο.

Μεταξύ των θεμάτων ήταν και το θέμα: " Έγκριση Σχεδίου Στρατηγικού Σχεδιασμού Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου" Εισηγητής : κ. Γ. Μακρυωνίτης.

Το θέμα αυτό προκάλεσαι τις παρεμβάσεις του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ.

Παραθέτουμε παρακάτω εισηγήσεις για το θέμα.

 

 

ΕΙΣΗΓΗΣΗ του Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου 

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Παρουσιάζουμε σήμερα για συζήτηση το στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της Περιφέρειας μας.

Προσπαθήσαμε η περιφερειακή μας στρατηγική να προσαρμοστεί στη εθνική στρατηγική και στους στόχους που τίθενται στη χώρα μας και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σχεδιάσαμε τη δική μας ανάπτυξη, βασιζόμενοι στις πολιτικές μας δεσμεύσεις και με βαθιά γνώση των προβλημάτων της Περιφέρειάς μας, των αναγκών, των δυνατοτήτων και των ευκαιριών που γεννά αυτός ο τόπος.

Όλο αυτό το διάστημα σε συνεργασία με τους έμπειρους μελετητές και σε αλλεπάλληλες συναντήσεις διαμορφώνουμε ένα σχέδιο που να καλύπτει σε γενικές γραμμές μια ρεαλιστική πρόταση, με τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές που πρέπει να χαράξουμε, στοχεύοντας σε ένα ολοκληρωμένο προγραμματικό σχέδιο και με συγκεκριμένους στόχους.

Μέσα σε ένα περιβάλλον τουλάχιστον απρόβλεπτο για το μέλλον, οι προτεραιότητες της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη. Μιας βιώσιμης ανάπτυξης εστιασμένης και προσαρμοσμένης στον κοινωνικό χώρο που θα διασφαλίζει, αν μη τι άλλον, ένα ανεκτό επίπεδο διαβίωσης και καλής ποιότητας ζωής.

Η σύνταξη λοιπόν και η θέσπιση του παρόντος στρατηγικού πλαισίου ανάπτυξης επιβάλλεται να περιγράφει την υφιστάμενη κατάσταση όσο και τους στρατηγικούς μας στόχους για την επόμενη δεκαετία τουλάχιστον.

Πιστεύω πως θα οδηγηθούμε, μετά και την απαραίτητη διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, στην υιοθέτηση ενός στρατηγικού πλαισίου με κατευθυντήριες γραμμές στο πλαίσιο των οποίων οφείλουμε να λειτουργήσουμε.

Στη σημερινή δε οικονομική συγκυρία είναι σημαντικό ο σχεδιασμός μας να λάβει υπόψη του τα πραγματικά δεδομένα, τόσο σε τοπικό όσο σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, και τις εκτιμήσεις για την κατάσταση της οικονομίας για την επόμενη δεκαετία.

Θα πρέπει σε αυτό το στάδιο της επεξεργασίας όπως και στο στάδιο προετοιμασίας του σχεδιασμού του επιχειρησιακού προγράμματος (μονοετούς ή πολυετούς), και κατά τη διάρκεια της υλοποίησης, να υπάρξει εκτός από την παρακολούθηση και αξιολόγηση σε κάθε στάδιο.

Είναι θετικό το ότι η ομάδα μελέτης έλαβε υπόψη της το εθνικό στρατηγικό σχέδιο.

Θα ήταν όμως ευχής έργο να ακολουθήσει η κυβέρνηση τους στόχους του εθνικού στρατηγικού σχεδίου μιας και η συμπληρωματικότητα μεταξύ των τομεακών πολιτικών και της περιφερειακής πολιτικής απαιτεί συνεκτικότητα μεταξύ τους, ανεξάρτητα από τη χρηματοδοτική ή κανονιστική τους βάση.

Και αυτό γιατί είναι γεγονός πως οι εθνικές τομεακές πολιτικές ή και τα έργα εθνικής κλίμακας καταρτίζονται και προγραμματίζονται δυστυχώς χωρίς συνεργασία με τις τοπικές αρχές (περιφέρειες ή δήμους) και υλοποιούνται, τις περισσότερες φορές, χωρίς να συνυπολογίζεται ο εδαφικός τους αντίκτυπος, με αποτέλεσμα οι τοπικές κοινωνίες να υφίστανται τις συνέπειες αυτών των πολιτικών και των έργων (βλέπε Εθνική οδός Ρόδου ? Λίνδου στην Ρόδο κ.τ.λ.).

Πολύ περισσότερο και ειδικά στην Περιφέρειά μας είναι απαραίτητη η βελτίωση της συνεργασίας των επιπέδων διακυβέρνησης, γιατί είναι συγκεκριμένη η γεωγραφική ενότητα (νησί) και η παρέμβαση των διαφόρων επιπέδων με ποικίλες και ενίοτε αντιφατικές συνέπειες στους πολίτες, δημιουργεί πέραν της αρνητικής εικόνας και προβλήματα αποτελεσματικότητας.

Στην Περιφέρειά μας φορέας συντονισμού όλων των δράσεων και παρεμβάσεων με εδαφική διάσταση είναι η κοντινότερη στον πολίτη αυτοδιοικητική δομή, δηλαδή ο Δήμος.

Συμπερασματικά η εκάστοτε κυβέρνηση όταν σχεδιάζει θα πρέπει να ενεργεί λαμβάνοντας υπόψη την τοπική διάσταση των παρεμβάσεών της και πάντα σε συνεργασία και εν γνώσει των τοπικών φορέων.

Στη σημερινή μάλιστα εποχή της παγκοσμιοποίησης και της μεγάλης οικονομικής και δημοσιονομικής κρίσης, η κεντρική διοίκηση (κυβέρνηση) θα πρέπει να αναγνωρίσει τον δυναμισμό των περιφερειών αλλά και των δήμων. Και αυτό γιατί όσο μεγαλύτερη είναι η διεθνοποίηση των προβλημάτων τόσο περισσότερο οι πολίτες αναζητούν τη βεβαιότητα και τις λύσεις στα προβλήματά τους στα επίπεδα διοίκησης που είναι για αυτούς αναγνωρίσιμα, προσβάσιμα και προσεγγίσιμα για επικοινωνία.

Στη σημερινή εποχή ο συγκεντρωτισμός αποτελεί τροχοπέδη ακόμα και στη δημοκρατία. Ο σημερινός πολίτης είναι καταρχάς πολίτης της συνοικίας του, της πόλης του, της περιφέρειάς του.

Ο σχεδιασμός μας λοιπόν είναι προσανατολισμένος, αφενός στο παρόν και τις συνθήκες που βιώνουμε και κυρίως με προσανατολισμό το μέλλον. Γι αυτό θα διαπιστώσετε, αγαπητοί συνάδελφοι, στην πρότασή μας και μια διορατική προσέγγιση.

Τολμούμε να αναπτύσσουμε ιδέες και προσεγγίσεις οι οποίες μπορεί να μην είναι υλοποιήσιμες, εντούτοις προλειαίνουν το έδαφος για το μέλλον (π.χ. κατάργηση του all inclusive στον τουρισμό).

Οι περιφερειακές προσεγγίσεις κατά το σχεδιασμό αλλά και την εφαρμογή αργότερα των πολιτικών είναι αποτελεσματικότερες γιατί βασίζονται στην καλύτερη γνώση των υφιστάμενων καταστάσεων και περιορισμών, είναι πιο συμμετοχικές, προσεγγίζουν περισσότερο τις ανάγκες των πολιτών και μπορούν να ελεγχθούν καλύτερα.

Προσεγγίζουν δε την πραγματικότητα εστιάζοντας στην τοπική και περιφερειακή οικονομική βάση, αλλά και στις περιφερειακές αξίες, στην πολιτιστική κουλτούρα και κληρονομιά.

Η προσέγγιση, βασισμένη σε στοιχεία ενδεχομένως όχι τόσο επίκαιρα (λόγω στατιστικής υπηρεσίας) των τομέων συμπληρωμένα από επί μέρους αναλύσεις σε υπηρεσιακό επίπεδο - και όχι μόνο - δείχνουν ανάγλυφα το παρόν αλλά και το μέλλον της περιφέρειάς μας, καθώς επίσης και τις δυνατότητες μας τόσο στον τουρισμό, την αγροτική ανάπτυξη, την αλιεία και την παραγωγή , τις ΜΜΕ, τον πολιτισμό κ.λ.π.

Καθώς επίσης περιγράφονται και οι βασικές προϋποθέσεις που εξασφαλίζουν αξιοπρεπή και ανθρώπινη ζωή, όπως η απασχόληση, εισοδήματα, βιώσιμο περιβάλλον, κοινωνικές δομές, εκπαίδευση, κατάρτιση κ.λ.π.

Πρέπει σε αυτό το σημείο να τονίσω πως το παρόν στρατηγικό σχέδιο μπορεί να μην έχει καμία αξία εάν δε δημιουργήσουμε παράλληλα ομάδες μελέτης προοπτικών στην Περιφέρειά μας οι οποίες να είναι σε θέση να αναπτύξουν τις ιδέες και τις προσεγγίσεις τους.

Οι ιδέες αυτών των ομάδων μπορεί να αποτελέσουν τη βάση για ένα ανοικτό διάλογο με το σύνολο των φορέων αλλά και γενικότερα με την κοινωνία των πολιτών.Μέσα από το διάλογο πρέπει να επιδιώξουμε την αντιπαράθεση των ιδεών, την αναμέτρηση των επιχειρημάτων, την αναζήτηση του καλού, του καλύτερου, του βέλτιστου.

Πρέπει να ανοίξουμε την πολιτική συζήτηση για τα θέματα που αφορούν στην ανάπτυξη, την κοινωνική πολιτική, τον τουρισμό, τον πολιτισμό κ.λ.π. Πρέπει να δοθεί η δυνατότητα διαλόγου και έκφρασης της κοινωνίας, των πολιτών, του επιχειρηματικού κόσμου, των πολιτιστικών και περιβαλλοντικών φορέων.

Πρέπει ο κοινωνικός προβληματισμός να εμβαθυνθεί από τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων.

Προσπαθήσαμε να αποτυπώσουμε στο στρατηγικό μας σχέδιο τόσο τα πλεονεκτήματα όσο και τα μειονεκτήματα της περιφέρειάς μας.

Με αυτά τα δεδομένα προτείναμε τη στρατηγική της ανάπτυξης που οδηγεί στις προτάσεις μας για τομεακές και περιφερειακές πολιτικές που διαπερνούν το σύνολο των νησιών.

Η Περιφέρειά μας έχει μοναδικά αναπτυξιακά, κοινωνικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά που δίνουν τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης, συγχρόνως όμως αντιμετωπίζουμε και πολλά προβλήματα.

Στο εσωτερικό της Περιφέρειας υπάρχουν ανισότητες, όπως νησιά πολλαπλών ταχυτήτων.

Οι αυξημένες ενδοπεριφερειακές αποκλίσεις δημιουργούν ενίοτε και πόλωση μεταξύ των ανεπτυγμένων και των υστερούντων νησιών. Οι αυξημένες αποκλίσεις είναι αισθητές, με τα ανεπτυγμένα τουριστικά νησιά να συγκεντρώνουν τον μεγαλύτερο όγκο δραστηριοτήτων αλλά και πλούτου και που οδήγησαν την περιφέρεια να ξεπεράσει σε ΑΕΠ τον μέσο κοινοτικό όρο και να ενταχθούμε στο στόχο 2 (ανταγωνιστικότητα).

Μια εικόνα πλασματική και που πρέπει να αλλάξει.

Είναι τεράστια η προσπάθεια που καταβάλλουμε και πρέπει να τη συνεχίσουμε ακολουθώντας τη θεμελιώδη αρχή της συνοχής που επιβάλλει ενίσχυση των λιγότερο ανεπτυγμένων νησιών μας για την ευκολότερη σύγκλιση με τα ανεπτυγμένα.

Πρέπει όμως να επισημάνουμε πως στην παρούσα προγραμματική περίοδο πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια μιας και στη νέα προγραμματική περίοδο εάν δε ληφθούν υπόψη τα στατιστικά στοιχεία του 2010-2011 τότε η προσπάθεια σύγκλισης και συνοχής θα φαντάζει ανέφικτη.

Και αυτό διότι η προσέγγιση μιας πιο ισόρροπης και βιώσιμης ανάπτυξης όπου όλοι οι πολίτες, ανεξαρτήτως του τόπου διαβίωσης ή εργασίας, θα έχουν ίσες ευκαιρίες όσον αφορά την ποιότητα ζωής μέσω της πρόσβασης σε βασικές υποδομές, γνώσεις και υπηρεσίες ζωτικής σημασίας, μάλλον μπορεί να θεωρηθεί αναφορά στο μέλλον μιας και οι οικονομικοί δείκτες και οι οικονομικές υποθέσεις πάνω στις οποίες στηρίχθηκε (2008-2009) δεν ισχύουν πλέον.

Τα νέα στοιχεία και οι εκτιμήσεις προβλέπουν σοβαρή ύφεση και στασιμότητα. Οι επιπτώσεις είναι εξαιρετικά έντονες αλλά και διαφοροποιημένες στο εσωτερικό της Περιφέρειας λόγω της οικονομικής δομής των νησιών μας και κυρίως λόγω τουρισμού.

Να γιατί παρά το ότι το μέσο κατά κεφαλή ΑΕγχΠ της περιφέρειάς μας συγκαταλέγεται στα υψηλότερα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εντούτοις τα περισσότερα νησιά μας, αλλά ακόμα και συγκεκριμένες περιοχές στα «ανεπτυγμένα» (όπως η Ρόδος), πλήττονται από υψηλά επίπεδα ανεργίας, ελλιπείς βασικές υποδομές, κοινωνικές, υγείας, μεταφοράς κ.λ.π.

Αυτό δείχνει ότι το μέσο κατά κεφαλή ΑΕγχΠ δεν επαρκεί για την πλήρη εκτίμηση σε μια Περιφέρεια όπως η δική μας όπου σημειώνονται σημαντικές αποκλίσεις.

Οι δείκτες λοιπόν που ελήφθησαν υπόψη σε ότι αφορά την κατάταξη των περιφερειών αποδείχθηκαν χρήσιμοι, αλλά χρειάζεται να αναθεωρηθούν ή να χρησιμοποιηθούν περιεκτικότεροι δείκτες στη βάση μιας ευρύτερης δέσμης στοιχείων για ουσιαστικότερη αξιολόγηση.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Έχουμε επίγνωση του γεγονότος ότι η πατρίδα μας διέρχεται μια φάση δύσκολη με μεγάλες κοινωνικές ανησυχίες (ύφεση, στασιμότητα της οικονομίας), μείωση των μισθών και των συντάξεων και άρα της αγοραστικής δύναμης των πολιτών, δυσκολία στη λειτουργία των συστημάτων υγείας και πρόνοιας, περιθωριοποίηση μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού, όλα αυτά γενούν αισθήματα φόβου και αμυντικές στάσεις, ενώ παράλληλα τροφοδοτούν παλαιούς και νέους τοπικιστικούς εγωισμούς.

Είναι ανάγκη η Περιφέρεια να μεγιστοποιήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών προς το θεσμό, ειδικά αυτήν την περίοδο, μέσω της κοινωνικής στρατηγικής.

Πρέπει να αποτρέψουμε την υποβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης, την εξασφάλιση στοιχειώδους εισοδήματος των πολιτών μέσω εξασφάλισης προοπτικών απασχόλησης και επαγγελματικής αποκατάστασης των ανέργων.

Είναι επομένως απαραίτητο να επενδύσουμε στο ανθρώπινο κεφάλαιο , η κοινωνική ένταξη να αποτελεί πρώτη προτεραιότητά μας, προκειμένου να αποτρέψουμε τις καταστροφικές επιπτώσεις της εργασιακής αβεβαιότητας και της περιθωριοποίησης όλο και περισσότερων πολιτών.

Η δια βίου ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εργαζομένων, μέσω βασικής και συνεχούς κατάρτισης, αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη πρόκληση για την περιφέρειά μας μέσω της δημιουργικής μάθησης που θα βασίζεται στην ανάπτυξη της γνώσης.

Ειδικά στην περιφέρειά μας ο πολιτισμός, η δημιουργικότητα και η καινοτομία συνιστούν βασικούς παράγοντες για την οικονομική μεγέθυνση, τις επενδύσεις και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Αυτό μπορεί να γίνει αναλαμβάνοντας νέες και δυναμικές πρωτοβουλίες. Έστω και αν θεσμικά δεν προβλέπεται, πέραν της κατάρτισης μέσω των ΚΕΚ και ΙΕΚ, μπορούμε να έχουμε ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη ενεργούς πολιτικής για την αγορά εργασίας αλλά και τη χάραξη περιφερειακής πολιτικής σε συγκεκριμένους τομείς όπως ο τουρισμός, η γεωργία, η ανάπτυξη των ΜμΕ, αλλά και η προώθηση των καινοτόμων και δημιουργικών κλάδων της οικονομίας.

Μπορούμε να αναπτύξουμε δραστηριότητες που θα στοχεύουν στην επίτευξη μιας ανεκτικής και ευέλικτης νησιωτικής κοινωνίας, άμεσα συνδεδεμένης με τη δημιουργικότητα και την καινοτομία, τόσο στον οικονομικό όσο και στον κοινωνικό αλλά και πολιτιστικό τομέα.

Οι νέοι σήμερα πρέπει να ενθαρρυνθούν να επιλέγουν επάγγελμα και σταδιοδρομία στον τομέα που υπάρχει σίγουρη απασχόληση και αυτό μπορεί να εξασφαλιστεί με καλύτερη εκπαίδευση και κατάρτιση.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Το υπό συζήτηση και διαβούλευση Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Περιφέρειάς μας δεν προβλέπει και δεν προτείνει μαγικές λύσεις.

Πρόκειται για ένα κείμενο που θα υποστεί και θα υφίσταται συνεχώς τη δυναμική της κρίσης, της αξιολόγησης, της επικαιροποίησης και της προσαρμογής. Δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά, όταν αυτή η πρόταση τίθεται υπό συζήτηση σε ένα ρευστό οικονομικό περιβάλλον, πρωτοφανές για τη χώρα μας συνολικά και φυσικά για την Αυτοδιοίκηση.

Πιστεύω όμως ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου οφείλει να υπερβεί το κλίμα αβεβαιότητας και να θέσει στόχους, να δείξει δρόμους και να επιλέξει τα εργαλεία με τα οποία η Περιφέρειά μας θα αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του σήμερα και αυτές που είναι μπροστά μας.

Το Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης είναι η αφετηρία αυτής της συζήτησης και του διαλόγου για το πού είμαστε και πώς θα πορευτούμε και πού θέλουμε να πάμε... Ευχαριστώ.

 

ΕΟΖ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΟΝΣΟΛΑ

Απόσπασμα από το Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης

5.3 Δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών

1. Σύμφωνα με σχετικά δημοσιεύματα (βλ. ''Καθημερινή'' 16-12-2011) το Υπουργείο Ανάπτυξης άφησε «ανοικτό το ενδεχόμενο δημιουργίας Ειδικών Οικονομικών Ζωνών (ΕΟΖ)» σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας, οι οποίες δέχονται ισχυρό ανταγωνισμό από γειτονικές χώρες. Αναφέρθηκε ως παράδειγμα το Τριεθνές του Έβρου. Η Γραμματεία Στρατηγικών Επενδύσεων επεξεργάζεται σχέδιο για τη δημιουργία ΕΟΖ σε πρώτη φάση στην Περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Προηγουμένως πρέπει να υποβληθεί σχετικό αιτιολογημένο αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεδομένου ότι τίθεται θέμα παραβίασης των κανόνων του ανταγωνισμού από τη λειτουργία του ΕΟΖ εντός των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα εντός ΕΟΖ έχουν εκδηλώσει κατά καιρούς Γερμανοί, Γάλλοι και Ολλανδοί επενδυτές. Πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι διατυπώθηκαν αντιδράσεις από εγχώριες βιομηχανίες, οι οποίες υποστηρίζουν ότι τυχόν δημιουργούμενες ΕΟΖ πρέπει να υποδεχθούν παραγωγικές μονάδες «επιλεγμένων τομέων της βιομηχανίας». Κύρια χαρακτηριστικά των ΕΟΖ, στη χώρα μας θα είναι: α) οι χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές, β)οι απλούστερες διαδικασίες αδειοδότησης των επιχειρήσεων που θα εγκατασταθούν εντός της ΕΟΖ και γ) η ταχύτερη απονομή της Δικαιοσύνης. Ήδη, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ), με επιστολή τους προς τον Πρωθυπουργό και τους Υπουργούς Οικονομικών και Ανάπτυξης ζητεί τη δημιουργία ΕΟΖ «ως ένα μέτρο άμεσης δράσης για την προσέλκυση ελληνικών και ξένων επενδύσεων, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την τοπική ανάπτυξη» (Καθημερινή, 10-1-2012).

Σημειώνεται ότι οι επιχειρήσεις που θα εγκατασταθούν εντός των ΕΟΖ πρέπει να αναλαμβάνουν, σύμφωνα με την άποψη του ΕΒΕΑ, ορισμένες δεσμεύσεις, όπως: α) Ένα ποσοστό της τάξης του 80% των έργων και των προμηθειών για την υλοποίηση των επενδύσεων να γίνει από ελληνικές εταιρείες, β) τουλάχιστον το 0,5% των μετά φόρων κερδών, να αποδίδεται στην Περιφέρεια όπου βρίσκεται η ΕΟΖ για την υποστήριξη παρόμοιων δραστηριοτήτων ή και για κοινωφελή έργα και σκοπούς, γ) να υπάρχει δέσμευση πρόσληψης, τουλάχιστον 20% του ανειδίκευτου προσωπικού από την τοπική κοινωνία, μέσω του ΟΑΕΔ και δ)να ισχύει και για τις ΕΟΖ το εργασιακό καθεστώς που προβλέπουν οι ισχύοντες νόμοι για όλη την ελληνική επικράτεια.

2. Δεδομένου ότι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου αποτελεί εξωτερικό σύνορο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εντάσσεται στο ανατολικό άκρο της λεκάνης της Μεσογείου το οποίο συνορεύει με την Τουρκία είναι δυνατό να υποστηριχθεί βάσιμα ότι δέχεται ισχυρό ανταγωνισμό από τη γειτονική χώρα, κυρίως όσον αφορά το λιανεμπόριο και τον τουρισμό. Πρόσθετοι λόγοι ένταξης της Περιφέρειας στο σχεδιασμό του Υπουργείου Ανάπτυξης για τη δημιουργία ΕΟΖ είναι η προώθηση επιχειρήσεων εξαγωγικού προσανατολισμού, η μείωση της ανεργίας, η χρησιμοποίηση τοπικών πρώτων υλών, η εισαγωγή σύγχρονης τεχνολογίας (know- how), η προσέλκυση ξένων επενδύσεων, η δημιουργία σύγχρονων υποδομών για την ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας, η οργάνωση μετακομιστικών κέντρων, η βελτίωση της ενδογενούς ανταγωνιστικότητας κ.ά.

3. Το φυσικό περιβάλλον των νησιών και γενικότερα η αναπτυξιακή τους κατεύθυνση προς τον τουρισμό δημιουργεί σοβαρό θέμα επιλογής των επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων στις ΕΟΖ. Βασική προϋπόθεση πρέπει να είναι η ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων ήπιας ή μηδενικής μόλυνσης. Συνήθως στις ΕΟΖ εγκαθίστανται μονάδες συναρμολόγησης, επεξεργασίας υλικών (ξύλου, μετάλλου, πλαστικών, κεραμεικών κ.ά. ), επισκευών, αποθήκευσης, διαμετακόμισης, οικιακού εξοπλισμού, επιχειρήσεις έμφασης στην ένταση εργασίας, επιχειρήσεις κατασκευής προϊόντων υψηλής τεχνολογίας (π.χ. πληροφορική, βιοτεχνολογία), επιχειρήσεις ειδών μόδας και πράσινης τεχνολογίας, οικονομίας της γνώσης, ερευνητικά κέντρα κ.ά.

4. Το καθεστώς κινήτρων στις ΕΟΖ παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία κατά περίπτωση. Τα συνήθη κίνητρα που έχουν καθιερωθεί σε διάφορες χώρες είναι αδασμολόγητες εισαγωγές εξοπλισμού και πρώτων υλών, μειωμένοι φορολογικοί συντελεστές για ορισμένο χρονικό διάστημα, μειωμένη φορολογία ακίνητης περιουσίας, ελαστική εργατική νομοθεσία, ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, ελεύθερη εξαγωγή κερδών, επιδότηση μεταφορικού κόστους, επιδότηση επιτοκίου και εργατικού κόστους, ειδικό θεσμικό καθεστώς αδειοδοτήσεων και δικαστικών διαφορών κ.ά.

5. Εκτός από κίνητρα της παραπάνω κατηγορίας (παρ. 4) απαιτούνται και ειδικά έργα υποδομής στις ΕΟΖ, που αφορούν την εσωτερική χωροταξική και ρυμοτομική- πολεοδομική οργάνωση του χώρου (on site) της ΕΟΖ και τις διασυνδέσεις του χώρου αυτού με τα εξωτερικά (off site) δίκτυα (οδικό δίκτυο, ηλεκτροδότηση, ύδρευση, τηλεπικοινωνίες, αποχέτευση κ.λ.π.). Επιπλέον στο χώρο της ΕΟΖ πρέπει να προσφέρονται κοινές υπηρεσίες για την εξυπηρέτηση των επιχειρήσεων, των εργαζομένων και των επισκεπτών. Τέτοιες υπηρεσίες είναι π.χ. οι τραπεζικές συναλλαγές, η ιατρική βοήθεια, η αστυνόμευση, οι χώροι εστίασης, το ταχυδρομείο, τα διάφορα εργαστήρια κ.λ.π.

6. Η διοίκηση της ΕΟΖ ασκείται κατά κύριο λόγο από νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με κύριο μέτοχο το Δημόσιο, το Δήμο ή την Περιφέρεια στην αρχική τουλάχιστον φάση δημιουργίας της ΕΟΖ και μεταγενέστερα από νομικό πρόσωπο με κύριο μέτοχο τις εγκατεστημένες επιχειρήσεις. Η διοίκηση φροντίζει και διεκπεραιώνει όλα τα θέματα που συνδέονται με την εύρυθμη λειτουργία της ΕΟΖ και παράλληλα μεριμνά για την προσέλευση νέων επιχειρήσεων και την ανάπτυξη συνεργασιών και υπεργολαβιών μεταξύ των επιχειρήσεων της ΕΟΖ.

7. Η δημιουργία ΕΟΖ στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαιτεί τη λήψη ειδικών νομοθετικών μέτρων σε εθνικό επίπεδο και ειδικές ρυθμίσεις με βάση την Κοινοτική νομοθεσία, οι οποίες πρέπει να συνάδουν με την κείμενη νομοθεσία για τον ανταγωνισμό και τη διακίνηση των συντελεστών της παραγωγής που έχει θεσπισθεί από τις ισχύουσες συνθήκες και συμφωνίες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ευρωζώνης. Οι σχετικές διαπραγματεύσεις δεν είναι εύκολες εάν κρίνουμε από το παράδειγμα της Πολωνίας, η οποία διαθέτει 14 ΕΟΖ, με την έγκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσον αφορά κυρίως τα θεσπισμένα κίνητρα. Η έγκριση αυτή στηρίζεται στη «Γενική Ρύθμιση Εξαιρέσεων» (General Block Exemption Regulation), η οποία αποτελεί ένα ευέλικτο μέσο (instrument) που εφαρμόζεται ad hoc σε συγκεκριμένες «υποζώνες μη επαρκώς αξιοποιημένων εκτάσεων» που βρίσκονται σε καθυστερημένες περιοχές και σε περιοχές με σχετικά καλή προοπτική ανάπτυξης. Πρέπει όμως να ληφθεί υπόψη ότι για την Ελλάδα οι δυσκολίες θα είναι μεγαλύτερες γιατί είναι ταυτόχρονα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης, όπου οι ισχύοντες περιορισμοί είναι αυστηρότεροι. Οι ΕΟΖ της Πολωνίας είχαν κύριο στόχο την προσέλκυση γερμανικών επενδύσεων, λόγω και του χαμηλού εργατικού κόστους και επομένως είχαν την υποστήριξη της Γερμανικής Κυβέρνησης. Οι ΕΟΖ στην Πολωνία εντάσσονται στο γενικότερο πλαίσιο προσέλκυσης επενδύσεων το οποίο περιλαμβάνει επισήμανση επενδυτικών ευκαιριών, εύκολη αδειοδότηση, προσφορά οργανωμένων χώρων, οικονομικά κίνητρα και διάφορες συμπληρωματικές υπηρεσίες. Τα κίνητρα για τις επιχειρήσεις αυτές εντός ΕΟΖ είναι ενισχυμένα έναντι εκείνων που ισχύουν για την εγκατάσταση επιχειρήσεων εκτός ΕΟΖ. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ο φορολογικός συντελεστής για τις επιχειρήσεις στην Πολωνία είναι 19%. Για τις συγκεκριμένες επιχειρήσεις εντός των ΕΟΖ μπορεί να μειωθεί μέχρι και 70% για δύο χρόνια. Ισχύει επίσης επιδότηση του εργατικού κόστους, μειωμένο κόστος βιομηχανικού γηπέδου και συνδυασμός με κίνητρα για την κατάρτιση του προσωπικού και την επιδότηση του μεταφορικού κόστους. Στη Γαλλία εξάλλου, οι αστικές ΕΟΖ είναι εκτάσεις οριοθετημένες θεσμικά στις οποίες οι επιχειρήσεις που εγκαθίστανται σ' αυτές απολαμβάνουν για πέντε συνεχή έτη μειώσεις στη φορολογία και στις εργοδοτικές εισφορές, προκειμένου να ενισχυθεί η απασχόληση σε περιοχές με πληθυσμό πάνω από 10.000 κατοίκους, με υψηλό ποσοστό ανεργίας, ιδίως των νέων, με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης των κατοίκων και χαμηλά εισοδήματα. Στην Ουγγαρία υπάρχουν, επίσης, ΕΟΖ σε συνοριακές περιοχές, που προσφέρουν στις επιχειρήσεις κίνητρα περισσότερο ελκυστικά, από εκείνα που ισχύουν στο εσωτερικό της χώρας.

8. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι το θέμα των ΕΟΖ πρέπει να αντιμετωπισθεί πρώτα σε εθνικό επίπεδο με την θέσπιση σχετικής νομοθεσίας, μετά από έγκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεύτερο με το καθορισμό των Περιφερειών όπου θα δημιουργηθούν ΕΟΖ. Επόμενο βήμα είναι ο καθορισμός των ορίων των συγκεκριμένων χώρων, ο εξοπλισμός τους με έργα υποδομής on site και off site, η χάραξη ισχυρής πολιτικής προσέλκυσης επενδύσεων και η τροποποίηση της νομοθεσίας για τα ισχύοντα κίνητρα, για τα Επιχειρηματικά Πάρκα καθώς και για το Χωροταξικό Πλαίσιο για τη βιομηχανία.

9. Η κατάρτιση ενός προγράμματος ίδρυσης και λειτουργίας ΕΟΖ απαιτεί χρόνο και μια μεγάλη σειρά εξειδικευμένων μελετών. Η εξεύρεση των αναγκαίων πόρων, σε περίοδο οικονομικής κρίσης, θα συναντήσει ασφαλώς δυσκολίες.

10. Προτείνεται: α) να τεθεί το θέμα (στο αρμόδιο Υπουργείο Ανάπτυξης) επιλογής της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, ως υποψήφιας περιοχής δημιουργίας ΕΟΖ, παράλληλα με την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και β) να εκπονηθεί μια προμελέτη ίδρυσης και λειτουργίας ΕΟΖ στις δύο πρωτεύουσες των τέως Νομών της Περιφέρειας, δηλαδή της Ρόδου και της Ερμούπολης. Μόνο οι δύο αυτές πόλεις της Περιφέρειας διαθέτουν τις απαιτούμενες βασικές προϋποθέσεις για την παροχή των απαραίτητων συμπληρωματικών εξυπηρετήσεων και τις εξωτερικές οικονομίες που μπορούν να στηρίξουν τη δημιουργία ΕΟΖ. Στη Προμελέτη αυτή πρέπει να προσδιορισθούν τα εξειδικευμένα κίνητρα προς τις επιχειρήσεις και οι απαραίτητες δεσμεύσεις που θα αναλάβουν οι επιχειρήσεις αυτές για την ανάπτυξη της Περιφέρειας.

11. Ήδη, η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, προτείνει τη δημιουργία 12 διαφορετικού κλαδικού αντικειμένου, Ειδικές Οικονομικές Ζώνες, διάρκειας 15 ετών, ενώ ταυτόχρονα προσδιορίζει συγκεκριμένα κίνητρα προσέλκυσης επενδύσεων που θα εγκατασταθούν στις ΕΟΖ της Περιφέρειας. Για τη συγκρότηση αυτής της πρότασης της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης προηγήθηκε η εκπόνηση ειδικής μελέτης αντίστοιχου περιεχομένου με την προμελέτη, που προτείνεται για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

12. Μια μορφή οργανωμένης περιοχής υποδοχής επιχειρήσεων, με την ονομασία «Ελεύθερη Ζώνη Εμπορίου» (ΕΖΕ) θεσπίζεται με νομοσχέδιο (άρθρο 41) για την τόνωση της ανάπτυξης που κατατέθηκε ήδη στην Βουλή. Στην πραγματικότητα πρόκειται για αναμόρφωση ήδη υφιστάμενου θεσμού. Η δημιουργία των ΕΖΕ αποσκοπεί όχι μόνο στη διευκόλυνση των εγχώριων εξαγωγών, αλλά και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων στο κλάδο των logistics. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο που προαναφέρθηκε οι λεπτομέρειες για τη σύσταση των ΕΖΕ ή των κέντρων logistics (αποθηκών κ.ά.) θα καθορίζονται κατά περίπτωση με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.

Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου μπορεί να διεκδικήσει τη δημιουργία ΕΖΕ και διακομετακομιστικών κέντρων εμπορίου, μετά από διερεύνηση του θέματος όσον αφορά το θεσμικό της πλαίσιο και τη χωροθέτηση τέτοιων υποδοχέων επιχειρήσεων στο νησιωτικό σύμπλεγμα του Αιγαίου. Η πρόβλεψη, άλλωστε ότι οι ΕΖΕ θα επιτρέπουν τη διακίνηση από τρίτες χώρες εμπορευμάτων χωρίς φόρους και δασμούς δημιουργεί τις προϋποθέσεις καθορισμού ενδιάμεσων εμπορευματικών σταθμών στις θαλάσσιες μεταφορές.

 

Η ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΟΖ

ΠΩΛΕΙΤΑΙ Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με ευθύνη του Περιφερειάρχη και των Αντιπεριφερειαρχών εισάγει προς ψήφιση στο επόμενο Περιφερειακό Συμβούλιο που θα πραγματοποιηθεί στη Λέρο το Σάββατο 1η Σεπτεμβρίου το «Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης».

Ειδικό βάρος στο φερόμενο ως Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης, δίδεται στην πρόταση για τη δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών (ΕΟΖ) στις πρωτεύουσες των Νομών Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, Σύρο και Ρόδο. Τη δημιουργία των Ειδικών Οικονομικών Ζωνών προτείνει με "επιστημονικό" τρόπο το Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου αντλώντας την "επιχειρηματολογία" του αποκλειστικά από άρθρα της εφημερίδας «Καθημερινή» συμφερόντων «Αλαφούζου»! Αλήθεια πιο "επιστημονικό" κριτήριο επιβάλλει σε μια ολόκληρη περιφέρεια την εφαρμογή πολιτικών υποτέλειας; Ποια συμφέροντα εξυπηρετούνται μέσω της "επιστημονικής" μελέτης του Ινστιτούτου;

Φαίνεται πως αυτό που στην πραγματικότητα επιχειρείται από την ηγεσία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, μέσω της έγκρισης των συγκεκριμένων προτάσεων, είναι να αποσπάσει από τους Περιφερειακούς Συμβούλους μια εν λευκώ έγκριση για την ακόμα πιο ασύστολη εφαρμογή της πολιτικής των Μνημονίων, της πολιτικής της Υποτέλειας που αταλάντευτα συνεχίζει η Τρόικα Εσωτερικού.

Για την ενημέρωση των συμπολιτών μας, η έγκριση των Ειδικών Οικονομικών Ζωνών (ΕΟΖ) από το Περιφερειακό Συμβούλιο, όπου αυτές εφαρμοστούν σημαίνει :

? Εφαρμογή ελαστικών εργασιακών σχέσεων (υποχρεωτικές υπερωρίες, εργασιακή ανασφάλεια, υποβαθμισμένες συνθήκες εργασίας, χρήση πιεστικών πρακτικών προκειμένου να επιτευχθούν οι προθεσμίες και τα πλάνα της παραγωγής κ.λπ.)

? Χαριστικά προνόμια στους επενδυτές (φοροαπαλλαγές, αδασμολόγητη εισαγωγή εξοπλισμού)

? Καταστρατήγηση των νόμων περί προστασίας του περιβάλλοντος (fast track στη χρήση γης)

? Διαστρέβλωση του χωροταξικού σχεδιασμού

? Ελεύθερη εξαγωγή κερδών χωρίς υποχρέωση επανεπένδυσης

? Περιορισμό των δικαιωμάτων του κυρίαρχου κράτους (παραχώρηση κυριαρχίας εφάφους)

? Εξαφάνιση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και περιορισμό των θέσεων εργασίας (δημιουργία μονοπωλιακών επιχειρήσεων)

? Χρήση νέων τεχνολογιών & όχι έρευνα και ανάπτυξη αυτών

Αποτελεί τον Δούρειο ίππο της πολιτικής σοκ με σκοπό την αποικιοκρατική επέλαση διεθνών επενδυτικών συμφερόντων, που επιθυμούν να καρπωθούν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας, και προφανώς και του Νοτίου Αιγαίου, να εκμεταλλευτούν ασύδοτα το εργατικό της δυναμικό και να καταγράψουν κέρδη χωρίς κανένα κοινωνικό αντάλλαγμα, αφήνοντας ερείπια μετά την ολοκλήρωση των σχεδίων τους. (Στάθης Κουτρουβίδης, ιστορικός εφημ. ΕΠΟΧΗ 29/10/2011)

Η ανάπτυξη που «ονειρεύονται» οι σύγχρονοι πολιτικοί φωστήρες της Αυτοδιοίκησης για τους ιθαγενείς τους, θα αποτελέσει την καταστροφή της Τοπικής Οικονομίας αλλά και των εργαζομένων της, αφού σε όσες χώρες εφαρμόστηκε (3.500 ΕΟΖ ανά τον κόσμο) οδήγησε στην ευημερία των λίγων και τη φτωχοποίηση των πολλών, στη δημιουργία της σύγχρονης δουλείας, με τεράστια κέρδη για τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα.

Οι ΕΟΖ στερούν τη δυνατότητα του τόπου για επιλογή ανάπτυξης :

? Ήπιας μορφής με προστασία του πολύτιμου φυσικού περιβάλλοντος

? Μικρομεσαίων επιχειρήσεων (σε όλους τους κλάδους) που αποτελούν και τον τροφοδότη της τοπικής οικονομίας

? Σε τομείς & κλάδους που εμείς θα σχεδιάζουμε & θα αποφασίζουμε

? Με χρήση τεχνογνωσίας προς όφελος της οικονομίας

? Με δυνατότητα ανάπτυξης έρευνας σε κάθε παραγωγικό τομέα της οικονομίας

? Με επίκεντρο τον άνθρωπο και τις πραγματικές του ανάγκες

Στα σχέδια τους δεν χωρά η προστασία της Υγείας και της Περίθαλψης των πολιτών, η αξία της Παιδείας, η αξία της προστασίας των αδυνάτων.

Τα σχέδιά τους, μέχρι σήμερα, δεν έχουν οδηγήσει σε κανενός είδους ανάπτυξη. Παραμένουν ίδια χωρίς να μπορούν να επιλύσουν βασικά προβλήματα 30 χρόνια τώρα. Λιμάνια, μεταφορές, ΧΥΤΑ/Υ, ΧΑΔΑ, Νοσοκομεία, Εκπαίδευση, οδικά δίκτυα παραμένουν προβληματικά. Εκατοντάδες εκατομμυρίων έχουν δαπανηθεί και παρόλα αυτά τα βασικά προβλήματα των νησιών μας παραμένουν άλυτα.

Και επειδή δεν μπορούν να τα καταφέρουν, μολονότι έχουν ξοδέψει δεκάδες εκατομμυρίων σε μελέτες που δίνονται με περίεργες απευθείας αναθέσεις και κατασκευές έργων αμφιβόλου αμφιβόλου αναπτυξιακής και κοινωνικής χρησιμότητας, πάνω στον πανικό της συνεχιζόμενης ύφεσης, που αυτοί οδήγησαν τη χώρα, αποφασίζουν να ελκύσουν επενδυτές ξεπουλώντας, όχι μόνο τις υποδομές (πώληση λιμανιών), αλλά και τη γη, ακόμα και το ανθρώπινο δυναμικό. Πώς αλλιώς να εξηγήσει κανείς την επιμονή για Ειδικές Οικονομικές Ζώνες που αποτελούν τον ορισμό της υποτέλειας.

Αυτού του είδους τα «αναπτυξιακά» σχέδια συναντιούνται μόνο σε χώρες προτεκτοράτα, ενώ είναι αντίθετα τόσο με το Σύνταγμα, την εθνική όσο και με την κοινοτική νομοθεσία.

Δεν είναι μόνο ανίκανοι, γίνονται και επικίνδυνοι.

Τους Προειδοποιούμε ότι δεν έχουν εκλεγεί με σκοπό να φέρουν και τον εργασιακό Μεσαίωνα στην Περιφέρειά μας, ωθώντας τις τοπικές οικονομίες στην πλήρη υποανάπτυξη και τους πολίτες στην εξαθλίωση.

Οι ταξικές επιλογές τους θα κριθούν από τους αγώνες των Κυκλαδιτών και των Δωδεκανήσιων. Αν έχουν επιλέξει να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των μονοπωλίων και της σύγχρονης νεοφιλελεύθερης λαίλαπας, ο λαός θα τους σταματήσει και θα τους οδηγήσει για πάντα στις σκοτεινές σελίδες της ιστορίας.

Καλούμε τον λαό των Κυκλάδων σε επαγρύπνηση και τους περιφερειακούς συμβούλους να αναλογιστούν την ιστορική τους ευθύνη και να σπάσουν την εκκωφαντική σιωπή τους, γιατί αυτό που διακυβεύεται μεθαύριο με την ψήφο τους είναι το ίδιο το μέλλον του τόπου, το μέλλον των παιδιών μας.

Όχι στην πολιτική της υποτέλειας

Ναι στην ανάπτυξη με επίκεντρο τον άνθρωπο & τις πραγματικές του ανάγκες

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΩΡΑ

ΤΕ ΣΥΡΙΖΑ ΣΥΡΟΥ