Ένα έθιμο της Πάτμου που αποτελούσε έκφραση συνοχής και αλληλεγγύης της οικογένειας, ήταν η εξασφάλιση σπιτιού των κοριτσιών πριν μπουν στην εφηβεία, ώστε όταν παντρευτούν να έχουν το πρώτο βασικό, το σπίτι τους. Ακόμα και ο πιο φτωχός γονιός, με στερήσεις, εξασφάλιζε σπιτάκι ή σπίτι για την κόρη του, σε πολύ δύσκολα χρόνια. Το έθιμο αυτό πέρναγε στη συνείδηση αγοριών και κοριτσιών από γενιά σε γενιά.

Κάτι παρόμοιο γινόταν και σε πολλές περιοχές της υπόλοιπης Ελλάδας, αλλά στην Πάτμο ήταν πολύ έντονο.

Αξίζει να τονίσουμε, ότι όποιος έμενε στην Πάτμο σε σπίτι με νοίκι ήταν δακτυλοδεικτούμενος και δεν ήταν ντόπιος. Αργότερα βέβαια σαν έθιμο χαλάρωσε αλλά παρέμεινε σαν επένδυση.

Σύμφωνα με την Eurostat 60% των Ελλήνων ζει σε δικό του σπίτι ξεπληρωμένο, 20% ζει σε δικό του σπίτι με υποθήκη και μόνο το 20 % σε νοίκι.

Αυτό το υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης, απέβη σανίδα σωτηρίας για την χώρα μας στην κρίση και συγκράτησε την καταστροφή της. Το να έχεις μία στέγη πάνω από το κεφάλι σου σε περίοδο οικονομικής καταστροφής είναι το βασικότερο αγαθό που διαθέτεις.

Είναι πλεονέκτημα στη ζωή ενός ανθρώπου. Τον βοηθάει να αντέξει και να υπομείνει πολλά δεινά, συγκριτικά με κάποιον που δεν έχει στέγη, ούτε στον ήλιο μοίρα.

Οικονομολόγοι και ερευνητές της ελληνικής και διεθνούς κρίσης αναγνωρίζουν, ότι οι Έλληνες δεν έχουν επαναστατήσει ακόμα για τα μέτρα, εξαιτίας του μεγάλου ποσοστού ξεπληρωμένης ιδιοκατοίκησης.

Όταν έσκασε η στεγαστική φούσκα στην Αμερική, το 2007-2008 οι τιμές των κατοικιών σε ένα μόλις χρόνο μειώθηκαν στο 50% της αξίας τους και εκατομμύρια Αμερικανών έμειναν άστεγοι γιατί τα χρώσταγαν στις τράπεζες.

Σε αντίθεση με την Ελλάδα που ενώ η καταστροφή της οικοδομικής οικονομίας ήταν χειρότερη, οι πραγματικές αξίες των σπιτιών δεν μειώθηκαν τόσο, γιατί το 60 % των κατοικιών δεν ήταν υποθηκευμένες και μπορούσαν να τις κρατήσουν, οι δε άστεγοι συγκριτικά πάντα με το μέγεθος της καταστροφής πολλοί λιγότεροι.

Αντί λοιπόν η πολιτεία για λόγους οικονομικούς, δικαιοσύνης και κοινωνικής φροντίδας, να βοηθήσει τις υπερχρεωμένες οικογένειες και να μην τις αφήσει να χάσουν την στέγη πάνω από τα κεφάλια τους, αντιμετωπίζει την κατοικία, σαν κατσίκα να αρμέξει τον έλληνα, την φορολογεί αδίστακτα, ενώ γνωρίζει που οδηγεί αυτό και άμα χρειαστεί θα την υφαρπάξει.

Ότι και να γίνει όμως, η διατήρηση του Πατινιώτικου εθίμου που μπορεί να είναι πρόβλημα για τους φτωχούς γονιούς, αποδεικνύεται και θα αποδειχθεί ακόμη σωτήριο στο μέλλον!

Σμαράγδα Μουλιάτη