Επιτέλους! Γηροκομείο στην Πάτμο; Aναλαμβάνει Τις ευθύνες του ο Δήμος Πάτμου;
Του Νίκου Μελιανού για την patmostimes.gr
Πληθαίνουν καθημερινά οι φωνές στην Πάτμο ότι το καλύτερο, το μεγαλύτερο, το προσφορότερο και το σημαντικότερο έργο το οποίο θα μπορούσε να επιτελέσει και να εκτελέσει μια δημοτική αρχή, πόσο μάλλον η σημερινή, είναι η δημιουργία και λειτουργία ενός ευαγούς ιδρύματος, ενός οίκου ευγηρίας, ενός ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟΥ.
Ενός κοινωφελούς ιδρύματος δηλαδή, που θα αφορά την περίθαλψη και την φροντίδα των ηλικιωμένων (γερόντων) στο νησί μας και το οποίο θα φιλοξενεί σε μόνιμη βάση άτομα της τρίτης ηλικίας. Αυτό σημαίνει κοινωνική μέριμνα. Και όταν οι δήμαρχοι μιλούν συνήθως για αυτήν, από αυτό θα πρέπει να ξεκινούν και να καταλήγουν στο αμέσως επόμενο που είναι ο βρεφονηπιακός σταθμός. Φυσικά δε να μη μένουν σε πενιχρά ποσά στον προϋπολογισμό τους, ενδεικτικής μορφής του τύπου ότι το σκεφτήκαμε, αλλά να αποδεικνύουν εμπράκτως το ενδιαφέρον τους. Αν ανατρέξει κάποιος στην αριθμ. 214/2011 απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Πάτμου, με την οποία φηφίστηκε ο Οργανισμός Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου και που εγκρίθηκε με το υπ΄αριθμ. Πρωτ. 3939/31-10-2011 έγγραφο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου (ΑΔΑ: 45ΨΩΟΡ1Ι – 11Ψ) στην ενότητα Γ’ και στο άρθρο 7 που αφορά υπηρεσίες ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ με τη δημιουργία αυτοτελούς γραφείου (που δεν υπάρχει) για την παρακολούθηση κοινωνικών πολιτικών, στις παραγράφους 1,2,3 αναφέρει: «Διεξάγει κοινωνικές έρευνες και μεριμνά για τη φροντίδα των ατόμων της τρίτης ηλικίας με την ίδρυση και λειτουργία γηροκομείων, κ.λπ.».
Και είναι γεγονός πως σήμερα, πέραν των γρήγορων ρυθμών ανάπτυξης, πέραν του διαφορετικού τρόπου ζωής, πέραν των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες οικογένειες και στο νησί μας, υπάρχουν και οι όποιες κοινωνικές αποκλίσεις, αγκυλώσεις και στρεβλώσεις που δεν «επιτρέπουν» να προσφερθούν οι αντίστοιχες κατάλληλες και ανθρώπινες βοήθειες προς τους ηλικιωμένους συγγενείς μας, με αποτέλεσμα, είτε εάν έχουν τη δυνατότητα, να τους υπηρετεί αλλοδαπή οικιακή βοηθός, η δαπάνη των οποίων θεωρείται εκτός των άλλων πληγή για τα νοικοκυριά, είτε να πηγαίνουν σε γηροκομεία κοντινότερων νησιών, είτε να πηγαίνουν «σαν το σκυλί στ’ αμπέλι» ελλείψει κοινωνικής πολιτικής του δήμου (σχετικό ρεπορτάζ εφημερίδας Πατμιακά Χρονικά).
Στ’ αλήθεια όμως πόσοι από εμάς γνωρίζουν τι σημαίνει πραγματικά γηροκομείο; Ή τι συμβαίνει όταν προκύπτει η ανάγκη του γηροκομείου; Όλοι θα πρέπει να καταλάβουν ότι το γηροκομείο δεν είναι πια ταμπού. Το ποσοστό των ηλικιωμένων που φιλοξενούνται σε γηροκομεία, δεν είναι στη χώρα μας τόσο μεγάλο όσο σε άλλες χώρες, όταν όμως το πρόβλημα χτυπήσει την πόρτα μας τα στατιστικά ποσοστά έχουν μικρή σημασία. Κι όσο εύκολο ή δύσκολο κι αν είναι και για εμάς και για τους γονείς μας, σε κάποιες περιπτώσεις το γηροκομείο είναι η μόνη λύση, κυρίως όταν δεν υπάρχει άλλη επιλογή, είτε λόγω καθημερινών συνθηκών και υποχρεώσεων είτε σοβαρών ασθενειών. Όταν τα παιδιά μένουν έξω από το σπίτι αρκετές ώρες, είναι δύσκολο να φροντίσουν έναν ηλικιωμένο γονιό. Επίσης είναι απαραίτητη και μοναδική λύση, όταν υπάρχουν προβλήματα υγείας, όπου ο ηλικιωμένος έχει ανάγκη συνεχούς ιατρικής περίθαλψης και δεν έχει φυσικά παχυλό πορτοφόλι. Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται μια αλλαγή στη νοοτροπία αλλά και στη δομή της οικογένειας. Δε θεωρείται πια αυτονόητο χρέος των παιδιών να γηροκομούν τους γονείς τους, ενώ πολλοί μεγάλοι σε ηλικία άνθρωποι, αν δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετούνται, αποφασίζουν οι ίδιοι να μείνουν σε γηροκομείο για να μην επιβαρύνουν τα παιδιά τους. Πάντως με όποια λόγια κι αν προτείνουν τα παιδιά στους γονείς τους το γηροκομείο είναι πιθανόν να αισθανθούν θλίψη ίσως και θυμό και συχνά νιώθουν παραγκωνισμένοι από τα παιδιά τους. Το να φιλοξενηθεί ο ηλικιωμένος γονιός μας σε γηροκομείο, δε σημαίνει ότι τον αποκλείομε από την οικογένεια και είναι πολύ σημαντικό να μην αισθανθεί ότι είναι αφημένος και ξεχασμένος από εμάς.
Αυτά λοιπόν τα τείχη της ξύλινης Ιεριχούς, με τη λειτουργία γηροκομείου, πήγαν να πέσουν πριν από αρκετά χρόνια όταν ο προηγούμενος και αδελφός της Μονής, υπεύθυνος της Αγίας Διασώζουσας Ιερομόναχος Ιερεμία, Βάστα μετά από αγώνα πραγματικό τον οποίο έκανε, μετά από εράνους, δωρεές, εισφορές κ.λπ. στον παρακείμενο χώρο της εκκλησίας της Αγίας Διασώζουσας ανήγειρε ένα γηροκομείο, το οποίο τόσο το κτίριο όσο κα ο σκοπός του αποτελούσε πρωτοπορία για το νησί μας και έδωσε αφορμή, ως συνήθως, για πολλά σχόλια. Και αυτό εξαιτίας πολλών παραγόντων τόσο ουσίας όσο και άνευ ουσίας. Αρχικά για το ποιος ή ποια θα έστελνε τους δικούς της ανθρώπους στο γηροκομείο που θα στιγματιζόταν από την κοινωνία της Πάτμου, την «αστιγμάτιστη». Και αν αυτό με το πέρασμα των χρόνων ξεπεράστηκε και σήμερα προβάλλει ως επιτακτική ανάγκη, το κυριότερο ήταν, ότι η επιλογή του χώρου ήταν ανεπιτυχής. Ακατάλληλος θα λέγαμε, και δυσλειτουργικός.
Απόδειξη ότι σχεδόν ποτέ δε λειτούργησε επειδή υπήρχε στενότητα χώρων, αδυναμία μεταφοράς ασθενών ή γερόντων από και προς αυτό. Το ασθενοφόρο σταμάταγε στην πλατεία δημαρχείου, και μόνο κάτι παλιά τρίκυκλα έφταναν μέχρις εκεί και αυτά μεταφέροντας ξύλα. Βέβαια, υπάρχει το ερώτημα αν έγιναν αρνητικές εισηγήσεις από τη Μονή, αν τις δεχόταν ο συγκεκριμένος μοναχός και αν δεν τις δεχόταν ο συγκεκριμένος μοναχός και αν δεν τις δεχόταν τις επιπτώσεις είχε. Εν πάσει περιπτώσει. Μια επένδυση του τότε αρκετών εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ σήμερα δείχνει φανερά τα σημάδια της εγκατάλειψης., ενώ περιστασιακά διέμεναν ή διαμένουν καθηγητές ή γνωστοί και φιλοξενούμενοι της Μονής. Το γηροκομείο χρειαζόταν δίπλα στο νοσοκομείο, ή στο Χοχλακά, στην άλλη «μεγάλη επένδυση της Μονής» το ξενοδοχείο που αγοράστηκε έναντι αδρότατου τιμήματος, ή στο οικόπεδο της αφαλάτωσης.
Και εν πάσει περιπτώσει ας υπάρξει μια συνεργασία επιτέλους Δήμου-Μονής για το κοινό όφελος. Ιδιαίτερα σήμερα που οι ανάγκες, οι συνθήκες, οι ιδιαιτερότητες και τα προβλήματα της ζωής είναι μεγάλα και αρκετά ικανά να προκαλέσουν κρίση σε άτομα και οικογένειες. Το γηροκομείο δεν είναι άσυλο, είναι κοινωφελές ίδρυμα για την περίθαλψη και φροντίδα των γερόντων, ή σπίτι όπου ζουν οι ηλικιωμένοι. Όσο πιο γρήγορα το συνειδητοποιήσουν αμφότερες οι πλευρές τόσο το καλύτερο.
Πάντως αξίζει να τονιστεί ότι το γηροκομείο μαζί με το βρεφονηπιακό σταθμό ήταν στις προεκλογικές εξαγγελίες του δημάρχου και κάθε χρόνο για τα μάτια του κόσμου, έμπαινε στον προϋπολογισμό ένα ποσό 5.000 ευρώ για σύνταξη μελέτης. Φέτος, και στο τελευταίο για το 2016 δημοτικό συμβούλιο με χαρά πληροφορηθήκαμε από το δήμαρχο πως οι φάκελοι σύνταξης των μελετών για μεν το γηροκομείο συνολικής δαπάνης 126.00 ευρώ είναι σχεδόν έτοιμη, όπως και για το βρεφονηπιακό σταθμό, κόστους 96.000 ευρώ και ότι θα γίνει προσπάθεια να ενταχθούν σε κάποιο ΕΣΠΑ. Και είναι τυχερός ο δήμαρχος αφού και τα κοκόρια του γεννούν, επειδή πριν ευχηθεί του ήλθε μποναμάς από την κυβέρνηση ποσού 450.000 ευρώ για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια και έτσι φαίνεται ότι αυτό το έργο πνοής για όλους παίρνει σάρκα και οστά.
Καιρός ήταν. Θεωρείται δε βέβαιο, ότι το συγκεκριμένο έργο μελλοντικά θα είναι αυτό το οποίο θα προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες στην κοινωνία της Πάτμου, προσφορότερες και καλύτερες από τις ψηφοθηρικού τύπου τσιμεντοστρώσεις που είναι τις περισσότερες φορές άχρηστες, όπως και από τις επεκτάσεις, δικτύων ύδρευσης, φωτισμού και αποχέτευσης που γίνονται για προφανείς λόγους. ‘Όχι πως και αυτά δεν είναι απαραίτητα, αλλά πώς να το κάνουμε το θέμα του γηροκομείου θα αφήσει ανεξίτηλο στίγμα στη δημαρχία και στο δήμαρχο που θα το φέρει σε πέραση.
