Η χώρα μας βραβεύτηκε από τη Europa Nostra με τέσσερα βραβεία για σχέδια συντήρησης πολιτιστικής κληρονομιάς 2012.
Οι 28 νικητές του βραβείου πολιτιστικής κληρονομιάς της ΕΕ Europa Nostra για το 2012, επιλέχθηκαν μεταξύ 226 σχεδίων από 31 χώρες.
Το ένα από τα τέσσερα βραβεία δόθηκε για τους "Ανεμόμυλους της Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννου Θεολόγου"
Η κριτική επιτροπή κλήθηκε να εξετάσει διάφορους μύλους από όλη την Ευρώπη για τα βραβεία. Η επιτροπή συμφώνησε ότι οι ανεμόμυλοι της Πάτμου είχαν αποκατασταθεί στη λεπτομέρεια τους, και οι προτεινόμενες χρήσεις είχαν φαντασία όσο αφορά την μελλοντική παραγωγή και την εκπαίδευση.
Οι ανεμόμυλοι είναι τρεις και αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος της αισθητικής του τοπίου του νησιού και της παράδοσης καθώς συνέβαλλαν στην οικονομία της πρωτο-βιομηχανικής περιόδου. "
Οι τρεις ανεμόμυλοι ανήκουν στη Μονή και βρίσκονται στην κορυφή του λόφου της Χώρας η οποία έχει ανακηρυχθεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την Ουνέσκο. Οι Δύο χτίστηκαν το 1588, ο τρίτος το 1863. Όταν σταμάτησε την παραγωγή αλευριού στη δεκαετία του 1950, οι ανεμόμυλοι εγκαταλείφθηκαν και έπεσαν σε παρακμή, όπως έκαναν οι περισσότεροι από τους ανεμόμυλους στην Ευρώπη. Το 2010 αποκαταστάθηκαν με την πρωτοβουλία και την χρηματοδότηση του τραπεζίτη και θαλασσοπόρου Charles Pictet φίλων Ελβετών της Πάτμου και του ιδρύματος Νιάρχος κ.ά. και από τότε έχουν προστεθεί στα αξιοθέατα της Πάτμου .
Τα εύσημα όμως ταιριάζουν στην αρχιτέκτονα Δάφνη Μπέκετ που ανέλαβε το συντονισμό των εργασιών, στο Γάλλο κατασκευαστή μυλόπετρας και στους Έλληνες και Ελβετούς μυλωνάδες εξειδικευμένοι στην αεροδυναμική, στους μηχανικούς του Πανεπιστημίου της Γενεύης, στον Ελβετό κατασκευαστής πανιών, στον Πάτμιο ξυλομαραγκό Γιώργο Καμίτση για την κατασκευή των ξύλινων μηχανικών μερών της λειτουργίας τους και σε όλους όσους συνέβαλαν στην ολοκλήρωση του έργου.
Τα βραβεία θα απονεμηθούν την 1η Ιουνίου, κατά τη διάρκεια τελετής στο μοναστήρι Jerοnimos της Λισαβόνας, παρουσία του προέδρου της Europa Nostra Πλασίντο Ντομίνγκο, του προέδρου της Πορτογαλίας Ανιμπάλ Καβάκο Σίλβα, του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και της επιτρόπου για θέματα εκπαίδευσης και πολιτισμού Ανδρούλας Βασιλείου.
Τιμητικά όμως το Σεπτέμβριο του 2012 θα πραγματοποιηθεί η απονομή του βραβείου και στην Πάτμο.
Τι είναι η Europa Nostra.
Η Europa Nostra είναι Μη Κυβερνητική Οργάνωση (ΜΚΟ) ευρωπαϊκής εμβέλειας, εκπροσωπώντας 250 ΜΚΟ σε περισσότερες από 50 ευρωπαϊκές χώρες. Υποστηρίζεται από περισσότερες από 150 δημόσιες υπηρεσίες και εταιρείες, καθώς και από περισσότερα από 1500 ανεξάρτητα μέλη. Το τεράστιο δίκτυο επαγγελματιών και εθελοντών της έχει αναλάβει τη δέσμευση να διαφυλάσσει την πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης για τη σημερινή γενιά και τις γενιές του μέλλοντος.
Από τα 28 σχέδια που βραβεύτηκαν, τα έξι θα χαρακτηριστούν ως τα σημαντικότερα επιτεύγματα πολιτιστικής κληρονομιάς του 2012 (grand prix) και καθένας από τους έξι νικητές θα λάβει 10. 000 ευρώ.
Τα βραβεία χωρίζονται σε τέσσερις κατηγορίες- συντήρηση, έρευνα, ειδικές υπηρεσίες και εκπαίδευση, κατάρτιση και ευαισθητοποίηση. Για κάθε κατηγορία υπάρχει ειδική κριτική επιτροπή που αποτελείται από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες από ολόκληρη την Ευρώπη. Όλοι οι νικητές θα λάβουν αναμνηστική πλάκα ή έπαθλο.
«Θα ήθελα να απευθύνω θερμά συγχαρητήρια στους φετινούς νικητές, επειδή μας υπενθύμισαν τον πλούτο και την πολυμορφία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, που δεν θα πρέπει ποτέ να τη θεωρούμε δεδομένη. Αποτελεί παρακαταθήκη για τις μελλοντικές γενιές», δήλωσε η επίτροπος Α. Βασιλείου.
Τα εν λόγω βραβεία υποστηρίζονται από το πρόγραμμα "Πολιτισμός" της ΕΕ, που έχει επενδύσει περίπου 30 εκατ. ευρώ για τη συγχρηματοδότηση έργων πολιτιστικής κληρονομιάς από το 2007.
Επίσης, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης διέθεσε 6 δισ. ευρώ για τον πολιτισμό κατά την περίοδο 2007- 2013. Από αυτό το ποσό, 3 δισ. ευρώ προορίζονται για την προστασία και τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, 2,2 δισ. ευρώ προορίζονται για την ανάπτυξη πολιτιστικών υποδομών, ενώ 775 εκατ. ευρώ διατίθενται για συγχρηματοδότηση πολιτιστικών υπηρεσιών όπως επαγγελματική κατάρτιση, εκπαίδευση στις τέχνες και στην κληρονομιά, προώθηση διαδρομών πολιτιστικής κληρονομιάς, κ.ά.
Επιπλέον, 150 εκατ. ευρώ έχουν διατεθεί μέσω των προγραμμάτων-πλαισίων της ΕΕ για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη από το 1998.
Η πολιτιστική κληρονομιά παρέχει περίπου 8,4 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην ΕΕ και συμβάλλει κατά 4,5% στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ. Οι δαπάνες για τη συντήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς ανέρχονται σε 5 δισ. ευρώ ετησίως.