του Νίκου Μελιανού

Πέμπτη 19 Μαρτίου 2020. Ώρα 12.30 μ.μ. Παναθηναϊκό Στάδιο.

Μπαίνει στο στάδιο ο προτελευταίος λαμπαδηδρόμος με τη φλόγα στα χέρια ολυμπιονίκης Λευτέρης Πετρούνιας και την παραδίδει στην τελευταία λαμπαδηδρόμο, επίσης Ολυμπιονίκη Κατερίνα Στεφανίδη. Είχαν προηγηθεί 2 κοπέλες με αρχαιοπρεπές φόρεμα, οι οποίες κρατούσαν κλάδο ελαίας η μία και την επίσημη δάδα των Ολυμπιακών αγώνων ή άλλη.

 

Η Κ. Στεφανίδη αφού διήνυσε το στάδιο πήγε στο κέντρο όπου υπήρχε ο βωμός, τον άναψε με τη δάδα και άρχισε το τελετουργικό παράδοσης της στους φετινούς οικοδεσπότες των Ολυμπιακών αγώνων, παρουσία ελαχίστων ατόμων – ας όψεται ο κορονοϊός – ξεκινώντας έτσι το μεγάλο της ταξίδι το οποίο θα ολοκληρωθεί στις 24 Ιουλίου 2020 με το άναμμα της κεντρικής φλόγας του σταδίου, φυσικά κορονοϊου επιτρέποντος .

 

Συναισθήματα δέους, θαυμασμού και περηφάνιας κατέκλυσαν τις ψυχές όλων, όσοι παρακολούθησαν την τελετή και ρίγη συγκινήσεως πέρασαν το κορμί τους στη θέα αυτού του πάγκαλου κατασκευάσματος, το οποίο σαν χορδές μιας άρπας αντηχούν ακόμη στο πέρασμα των αιώνων και φέρνοντας στο μυαλό μας μνήμες από εποχές μεγαλείου και πολιτιστικής ανάτασης, θυμίζοντας τις ένδοξες στιγμές που έζησε διαχρονικά ο λαός μας.

 

Δεν μπορείς παρά να δακρύσεις όταν στο συγκεκριμένο στάδιο ακούς τον ύμνο των αγώνων σε στίχους Κωστή Παλαμά και μελοποίησης Γ. Σαμαρά για την έναρξη των πρώτων Ολυμπιακών αγώνων της σύγχρονης εποχής το 1896 και δεν μπορείς να μην αισθανθείς πιο Έλληνας βλέποντας να κυματίζει δίπλα στη σημαία με τους 5 κύκλους των ολυμπιακών αγώνων την ελληνική σημαία, το αιώνιο σύμβολο του ελληνισμού σ’ ένα άδειο όμως στάδιο το οποίο υπό διαφορετικές συνθήκες θα ήταν κατάμεστο. Ήταν μια σπουδαία στιγμή για το ολυμπιακό κίνημα και τον παγκόσμιο αθλητισμό.

 

Το κλαδί ελιάς που κρατούσε η μια κοπέλα μας προβλημάτισε, αφού από κότινος που αρχικά χρησιμοποιήθηκε μαζί με τη δάφνη του νικητή ειρήνης μετετράπη σε πακτωλό εκατομμυρίων με την εμπορευματοποίηση των αγώνων. Οι Ολυμπιακοί αγώνες ενώνουν την ανθρωπότητα αλλά και την αρχαιότητα με τη σύγχρονη εποχή, χωρίς να ξεθωριάζουν τα μηνύματα που στέλλουν στον κόσμο διαχρονικά.

 

Σ’ αυτόν λοιπόν το χώρο, στο παναθηναϊκό στάδιο είδε όλος ο κόσμος το μεγαλείο της Ελλάδας και την παγκόσμια προσφορά της στον πολιτισμό. Ένεκα τούτου, αξίζει ν’ αναφέρει κάποιος τη διαχρονική πορεία του σταδίου, δια μέσον των αιώνων.
Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν για την τέλεση μέρους των Παναθηναίων προς τιμή της θεάς Αθηνάς. Κτισμένο ανάμεσα στους λόφους του Άγρα και Αρδητού το 329 π.Χ. επί Λυκούργου, το στάδιο ορθομαρμαρώθηκε, καθώς μέχρι τότε τα καθίσματα ήταν ξύλινα.

 

Το 140 π.Χ. επί Ηρώδη του Αττικού, έγινε μιας μεγάλης κλίμακας ανακαίνιση καθώς και αύξηση της χωρητικότητάς του σε 50.000 θέσεις. Σε άγνωστους χρόνους του Μεσαίωνα είχε απογυμνωθεί τελείως από τα μάρμαρά του, όπως και τα πλείστα κτήρια της Αθήνας. Όταν ο Όθων κήρυξε την Αθήνα πρωτεύουσα του Ελληνικού βασιλείου στο Καλλιμάρμαρο, μόνο οι δύο κρηπίδότοιχοι των μετώπων δεξιά και αριστερά της εισόδου απέμεναν ως εμφανή ερείπια του άλλοτε σταδίου.

 

Το 1856 ο Ευάγγελος Ζάππας προσφέρθηκε να διαθέσει τις δαπάνες για την αναμαρμάρωση του σταδίου σε συνδυασμό με την άνωθεν της σφενδόνης του σταδίου προβλεπόμενο χώρο για εκθέσεις. Το 1874 κτίστηκε εκ του κληροδοτήματός του η προ του σταδίου γέφυρα του Ιλισού. Το 1895 και προκειμένου το επόμενο έτος να γίνουν οι προβλεπόμενοι Ολυμπιακοί αγώνες, αποφασίστηκε η μερική αναμαρμάρωση του σταδίου επί σχεδίων που είχαν εκπονήσει ο Αναστάσιος Μεταξάς και ο Ερνέστος Τσίλλερ.

 

Ζητήθηκε τότε η οικονομική βοήθεια του Γεωργίου Αβέρωφ ο οποίος ανταποκρινόμενος περισσότερο του αναμενόμενου, ο εθνικός αυτός ευεργέτης ανέλαβε να προσφέρει οικονομικά όλη τη δαπάνη για την ολοκλήρωση του έργου και το 1896 πραγματοποιήθηκαν οι πρώτοι Ολυμπιακοί αγώνες της σύγχρονης εποχής από τις 25 Μαρτίου έως τις 3 Απριλίου 1896.

Την ίδια ακριβώς χρονιά πήρε την προσωνυμία Καλλιμάρμαρο. Πολλά μεγάλα και σημαντικά γεγονότα έλαβαν χώρα στο παναθηναϊκό στάδιο όπως ο τελικός του ευρωπαϊκού κυπέλλου κυπελούχων στο μπάσκετ 1967-68, το ανέβασμα της όπερας Άιντα, η Ολυμπιάδα τραγουδιού, η υποδοχή των Ολυμπιονικών της Ατλάντα και το 1997 φιλοξένησε την τελετή έναρξης του 6ου παγκόσμιου πρωταθλήματος στίβου, ενώ στους Ολυμπιακούς αγώνες του 2004 το καλλιμάρμαρο υποδέχθηκε τους μαραθωνοδρόμους και τους τοξοβόλους, ενώ σε αυτό αποθεώθηκε η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Ελλάδας, που κατέκτησε το Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα το 2004.

 

Αυτό λοιπόν το στάδιο αρχικά κτίστηκε πολύ πριν από την τυποποίηση των διαστάσεων των αθλητικών χώρων και έτσι ο αγωνιστικός χώρος και η διαρρύθμιση του, ακολουθούν το αρχαίο μοντέλο σε σχήμα φουρκέτας. Κάποτε υπήρχε χώρος για 75.000 με 80.000 θεατές, σε 50 σειρές μαρμάρινων σκαλοπατιών και πλέον ο αριθμός αυτός έχει περιοριστεί στις 50.000 – 55.000.
Το παναθηναϊκό στάδιο επελέγη ως η κύρια απεικόνιση για το συλλεκτικό κέρμα ευρώ υψηλής αξίας, το κέρμα των 100 ευρώ, το οποίο κυκλοφόρησε το 2003 ως προς ανάμνηση των Ολυμπιακών αγώνων του 2004. Επίσης απεικονίζεται στην όψη όλων των Ολυμπιακών μεταλλίων, που απονεμήθηκαν στους Ολυμπιακούς αγώνες του 2004. Επίσης απεικονίζεται στην όψη όλων των Ολυμπιακών μεταλλίων, που απονεμήθηκαν στους Ολυμπιακούς αγώνες του 2004. Επίσης χρησιμοποιήθηκε και στους επόμενους αγώνες στο Πεκίνο το 2008 και στο Λονδίνο το 2012.

Με τις ευχές όλων των Ελλήνων ας είναι καλοτάξιδη η Ολυμπιακή Φλόγα και ας ανάψει στην ώρα τους το βωμό της στο Ολυμπιακό στάδιο του Τόκιο στους Ολυμπιακούς αγώνες στις 24 Ιουλίου.

Ίσως τότε βρει ηρεμία το Αρχαίο Πνεύμα το Αθάνατο του ωραίου, του μεγάλου και του αληθινού.