ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

 

Η παρουσία της ΕΛΛΕΤ στην Πάτμο

Η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) έχει συνδέσει το όνομά της με την Πάτμο για πάνω από τρεις δεκαετίες. Στόχος της είναι η προστασία των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του νησιού, με σεβασμό στην τοπική κοινωνία και σε στενή συνεργασία με τους φορείς του τόπου.

 

Θρησκεία και Περιβάλλον:

 

Το 1988, στο πλαίσιο της 900ετηρίδας της Μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, οργανώθηκε στην Πάτμο από την ΕΛΛΕΤ το πρωτοποριακό συνέδριο «Θρησκεία και Περιβάλλον».

Με την καθοριστική συμβολή του Κώστα Καρρά και του Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη και την υποστήριξη του Οικουμενικού Πατριαρχείου, άνθρωποι διαφορετικών θρησκειών και πολιτισμών συναντήθηκαν για να συζητήσουν το κοινό τους χρέος απέναντι στη δημιουργία.

 

Η συμμετοχή προσωπικοτήτων όπως ο διάσημος βιολιστής Yehudi Menuhin, συγγραφείς, θεολόγοι και εκπρόσωποι θρησκειών από όλο τον κόσμο, κατέστησε τη συνάντηση αυτή ιστορική. Από εκείνη την πρωτοβουλία γεννήθηκε η καθιέρωση της 1ης Σεπτεμβρίου ως Ημέρας Προσευχής για την Κτίση – μια κίνηση που διαδόθηκε διεθνώς και χάρισε στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και στον Πατριάρχη του τον χαρακτηρισμό «Πράσινος Πατριάρχης».

 

Τότε ήταν που ξεκίνησαν τα γυρίσματα της βρεταννοελληνικής ταινίας «Πάτμος -Απόηχοι Αποκαλύψεως», “Patmos – Echoes of Apocalypse”, με σκηνοθεσία της Λυδίας Καρρά, που προβλήθηκε διεθνώς. 

 

Μονοπάτια Πολιτισμού: όταν η παράδοση συναντά την ανάπτυξη.

 

Από το 2011, η ΕΛΛΕΤ προχώρησε σε μια δράση που άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο επισκέπτες και κάτοικοι γνωρίζουν την Πάτμο: το πρόγραμμα «Μονοπάτια Πολιτισμού». Με τη συνεργασία του Δήμου, χαρτογραφήθηκαν και σηματοδοτήθηκαν οκτώ παραδοσιακές διαδρομές – από τη Σκάλα ως τη Χώρα και από τον Προφήτη Ηλία ως τη Ψιλή Άμμο.

 

Οι διαδρομές αυτές δεν είναι απλώς περίπατοι στη φύση·αποτελούν ζωντανά μαθήματα ιστορίας και πολιτισμού, καθώς περνούν μέσα από μοναστήρια, ξωκλήσια, αρχαιολογικούς χώρους και τοπία απαράμιλλου κάλλους.

Το έργο ολοκληρώθηκε το 2014 με μια μεγάλη γιορτή στο νησί και από τότε έχει προσφέρει στην τοπική κοινωνία ένα πολύτιμο εργαλείο ήπιας τουριστικής ανάπτυξης.

 

Από τότε η ΕΛΛΕΤ εφάρμοσε το Πρόγραμμα αυτό σε 17 περιοχές της Ελλάδας εξασφαλίζοντας επισκεψιμότητα σε εποχές εκτός τουριστικής αιχμής και συνέβαλε έτσι στην αύξηση του εισοδήματος των τοπικών αυτών κοινωνιών.

 

Είναι μεγάλη χαρά για την ΕΛΛΕΤ που ο Πατμιακός Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Πάτμου «Ιππόκαμπος» συνεργάζεται πλέον μαζί της για την διατήρηση και ανάδειξη των Μονοπατιών Πολιτισμού της Πάτμου.

 

Νομικές μάχες για το τοπίο

 

Η ΕΛΛΕΤ δεν περιορίζεται σε πολιτιστικές δράσεις. Δίνει και δύσκολες μάχες για την προστασία του περιβάλλοντος. Στην περιοχή Λιγγίνου, προσέφυγε δυο φορές στο Συμβούλιο της Επικρατείας ενάντια σε οικοδομικές παρεμβάσεις που απειλούσαν το τοπίο. Η απόφαση του ΣτΕ δικαίωσε την ΕΛΛΕΤ, αποδεικνύοντας ότι ο αγώνας για την Πάτμο είναι συνεχής και απαιτεί επιμονή. Ο αγώνας για την προστασία της εν λόγω περιοχής συνεχίζεται έως σήμερα με δικαστικές ενέργειες να βρίσκονται σε εξέλιξη.

 

Η Χώρα: ένα μοναδικό μνημείο

 

Η Χώρα της Πάτμου δεν είναι ένας τυπικός νησιώτικος οικισμός. Πρόκειται για έναν ζωντανό οργανισμό με ιστορικά στρώματα: τις συνοικίες των Αλλοτεινών και των Κρητικών, τα αρχοντικά των καραβοκυραίων, τα στενά σοκάκια και τις 41 εκκλησίες που βρίσκονται διάσπαρτες μέσα στον ιστό της. 

 

Το αρχοντικό Σταύρακα και η συμβολή των ευεργετών.

 

Σημαντική στιγμή στην ιστορία της ΕΛΛΕΤ στην Πάτμο ήταν το 2006, όταν η Ευθαλία Κωνσταντινίδη, Πρόεδρος της Εταιρείας Πατμιακού Πολιτισμού, δώρισε στην ΕΛΛΕΤ την οικία Σταύρακα, με σκοπό να λειτουργήσει ως κέντρο αφιερωμένο στο περιβάλλον του Αιγαίου. Η αποκατάσταση του αρχοντικού αποτέλεσε υπόθεση πολλών ευεργετών, με πρώτο το Ίδρυμα Λεβέντη, δείχνοντας πώς η κοινωνία μπορεί να συμβάλλει στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.

 

Τρείς ιστορικοί ανεμόμυλοι της Πάτμου

 

Τρεις ανεμόμυλοι της Πάτμου που παρουσιάζονται σε όλες τις παλιές γκραβούρες του νησιού από ξένους ζωγράφους από τον 16ο αιώνα και έπειτα, τον 20ο αιώνα ήταν πλέον ερείπια. Η ΕΛΛΕΤ φρόντισε για την αναστήλωσή τους, με χορηγία του Ελβετού τραπεζίτη Charles Pictet, σε σχέδια της αρχιτέκτονος Δάφνης Μπέκετ. Κατόπιν η ΕΛΛΕΤ φρόντισε για την βράβευσή τους από την Europa Nostra, την οποία εκπροσωπεί στην Ελλάδα, σε μια λαμπρή Ελληνοελβετική τελετή.

 

Επίλογος

 

Η Πάτμος δεν είναι απλώς ένας προορισμός. Είναι τόπος προσευχής, πολιτισμού και φυσικής ομορφιάς. Χάρη στις ενέργειες της ΕΛΛΕΤ και την ενεργό συμμετοχή κατοίκων, φίλων και προσωπικοτήτων από όλο τον κόσμο, το νησί συνεχίζει να στέκεται αγέρωχο απέναντι στις προκλήσεις της εποχής.

 

Η προστασία της Πάτμου δεν είναι μόνο τοπικό ζήτημα· είναι μια παγκόσμια υπόθεση. Και όσο η τοπική κοινωνία, οι θεσμοί και οι πολίτες ενώνονται σε αυτόν τον αγώνα, τόσο θα διασφαλίζεται ότι η «Αποκάλυψη» του νησιού θα παραμένει ζωντανή για τις επόμενες γενιές.