Το να μιλήσει ή να γράψει κάποιος για την Πάτμο δεν είναι δα και εύκολο πράμα. Ιδιαίτερα για κάποιον που από την πολλή αγάπη του γι’ αυτή, όπως ο μη υποφαινόμενος, έχει μπερδεμένα τα συναισθήματά του μέσα στο μυαλό και στην καρδιά του. ?λλωστε έχουν γράψει τόσοι πολλοί γι’ αυτή, με σεβασμό και δέος, από τον Ρενάν και τούς ξένους περιηγητές μέχρι και τους πρόσφατους λάτρεις της. Το δυσκολότερο είναι, παρά την καλή πρόθεση, να κατορθώσει κανείς να περιλάβει μέσα σε ένα μικρό σημείωμα όλα τα χαρακτηριστικά, ιστορικά, πνευματικά, θρησκευτικά, κοινωνικά, αισθητικά και άλλα, που συνθέτουν το χρυσό στεφάνι, το οποίο κοσμεί το μικρό αλλά και «Μεγάλο» σε πνευματικότητα Ιερό αυτό νησί. Από την προϊστορία και την ιστορία του δεν σώζονται και πολλά σπουδαία στοιχεία, εκτός από την αναφορά του ονόματός του από μερικούς προχριστιανικούς συγγραφείς. Η καθαυτό ιστορία του, και μάλιστα η «Ιερά Ιστορία» του, αρχίζει από το 95 μ. Χ., χρονιά κατά την οποία οι «Ωραίοι πόδες του ευγγελιζομένου την Αγάπη και την Ειρήνην» αγαπημένου μαθητή του Χριστού, Ιωάννη του Θεολόγου αγίασαν τα μέχρι και σήμερα αγιασμένα χώματά του. Για χίλια περίπου χρόνια θα μείνει κρυμμένο το Ιερό Νησί κάτω από τις φτερούγες και τη σκιά της Θείας Χάρης, η Οποία το προετοίμαζε για τη μεγάλη οικουμενική αποστολή του. Η μέρα αυτή έφτασε, όταν ένα άλλος άγιος «ο Κλεινός και Στερρός Χριστόδουλος»,ο Μεγάλος Μοναστής και ιδρυτής πολλών Μοναστηριών, πατούσε και αυτός τα ήδη αγιασμένα ιερά χώματά του. Το Ιερό νησί αποκαλύπτεται. Η Θεία Χάρη όμως εξακολουθεί να το επισκιάζει. Και γίνεται «Η Δευτέρα Ιερουσαλήμ», «Η Ιερουσαλήμ του Αιγαίου». Στην πιο περίοπτη κορυφή του Νησιού ιδρύεται από τον πνευματικό «εραστή» του (Όλος εγενόμην της του νησίου τούδε αφέσεως», θα γράψει αργότερα στην «Αποτύπωση» του), η «περίπυστος» Ιερά Μονή, την οποία ο Όσιος ιδρυτής της την αφιέρωσε στο Μαθητή της Αγάπης. Και η Μονή αυτή γίνεται σύντομα, με τη Θεία Χάρη το πνευματικό και θρησκευτικό στέγαστρο και σκεπάζει ολόκληρο το Νησί. Η Μονή «αυξάνει και κραταιούται» διαχρονικά, και, πα-ράλληλα «αυξάνει και κραταιούται» υλικά και πνευματικά ολόκληρο το Ιερό Νησί, μαζί με τον πληθυσμό του. Η Μονή με τον Όσιό της στην αρχή και τους μετέπειτα Ηγέτες της γίνεται το πιο ζωτικό όργανο της ύπαρξής του: γίνεται «η καρδιά» του. Έρχονται χρόνια πνευματικής και υλικής ευμάρειας με την ανάδειξη μεγάλων εκκλησιαστικών και πνευματικο-εκπαιδευτικών ανδρών, Πατριαρχών, Μητροπολιτών, Μεγάλων Διδασκάλων του Γένους, αλλά και άξιων και τολμηρών επιχειρηματιών, καραβοκυραίων, εμποροπλοιάρχων και μεγαλεμπόρων, που διαπρέπουν και πλουτίζουν σε χώρες του εξωτερικού, Ρουσία, Παραδουνάβιες Χώρες, Αίγυπτο, Βενετιά και Ολλανδία. Το νησί και οι κάτοικοί του ευημερούν και εκπολιτίζονται από τις δραστηριότητες των ανθρώπων του και την επικοινωνία τους με ανεπτυγμένες χώρες. Τα αρχοντόσπιτα της Χώρας είναι τρανά κατάλοιπα της πραγματικής «αρχοντιάς», που διαφέντευε σ’ ολόκληρο το νησί. Αποκορύφωμα της μεγάλης πνευματικής του ανάπτυξης και της εξάπλωσης της και έξω απ’ αυτό, υπήρξε, εκτός από τη συμβολή της Ιεράς Μονής του, και η ίδρυση της Πατμιάδος Σχολής, το 1713. Η πνευματική και παιδαγωγική της παραγωγή, παράλληλα με την ανάπτυξη του θρησκευτικού και εθνικού φρονήματος των κατά καιρούς σπουδαστών της είναι πλουσιότατη και απαράμιλλη. Παράλληλα, με το πέρασμα των χρόνων, η κοινωνία του νησιού εμπλουτίζεται με νέο αίμα, με πρόσφυγες και άλλους μετανάστες, από την Κωνσταντινούπολη, από την Κρήτη, από τα Μικρασιατικά παράλια και τα γύρω νησιά, αλλά και από τα Ιόνια, οι οποίοι μεταγγίζουν σ’ αυτό πολλά από τα πολιτιστικά τους στοιχεία, τα ήθη και τα έθιμά τους, το δυναμισμό και τις δραστηριότητές τα οποία ενσωματώνονται στα ντόπια στοιχεία, και που αποτέλεσαν τον νέο Πατμιακό πολιτισμό. Και έτσι το Νησί εμπλουτίστηκε με ένα κράμα πολιτιστικό και λαογραφικό «γίγνεσθαι», ένα μείγμα ηθώ

fΚοινοποίησέ το στους φίλους σου

Tweet