patmosweb330

elin330

aegeanlab

Highlights

Αλεξία Μελιανού του Ματθαίου. Από την Πάτμο στην Αίγυπτο (μέσω Ολλανδίας)! Μία από τους τρεις συντηρητές του παπύρου «Η Βίβλος των νεκρών του Κένα»

alexia melianou 2

 Επιμέλεια: Σμαράγδα Μουλιάτη

Στην Ευρώπη, ένας από τους μεγαλύτερους παπύρους της Αρχαίας Αιγύπτου που διατηρούνται είναι αυτός του εμπόρου Κένα, ο οποίος έζησε 3.000 χρόνια πριν από εμάς!
Η Βίβλος των Νεκρών του Κένα διατηρείται στο Βασιλικό Μουσείο Αρχαιοτήτων της Ολλανδίας, το οποίο βρίσκεται στο Λάιντεν. Είναι ο πιο μεγάλος πάπυρος του Μουσείου, με πλάτος μεγαλύτερο από 17 μέτρα (39 κομμάτια). Είναι ένας από τους πιο σημαντικούς στον κόσμο, διότι διασώζεται ολόκληρος και επίσης γίνεται αναφορά στο Βασίλειο των Καρδιών, δίνοντας μεγαλύτερη βάση στη σημασία της καρδιάς από κάθε άλλον πάπυρο.alexia melianou


Αγοράστηκε από το Μουσείο τον 19ο αιώνα και εκτέθηκε αποσπασματικά στο κοινό. Έπειτα από χιλιάδες χρόνια, ήρθε η ώρα να ξαναεκτεθεί σε όλη του την έκταση! Οι ταλαιπωρίες όμως που υπέστη στο παρελθόν λόγω των κλιματικών συνθηκών και κυρίως λόγω του ανθρωπίνου παράγοντα, δεν επέτρεπαν, όχι απλώς την έκθεσή του αλλά ούτε καν την μεταχείριση του και την μελέτη του από ερευνητές.
Ως εκ τούτου, χρειάστηκε εργασία συντήρησης από επαγγελματίες. Ένα πρόγραμμα που διήρκησε τρία χρόνια με τρεις συντηρητές χαρτιού και βιβλίου. Μία από τους συντηρητές αυτούς είναι και η Αλεξία Μελιανού, συντηρήτρια βιβλιακού και αρχειακού υλικού, που εργάστηκε για τον καθαρισμό και την στερέωση των 15 πρώτων κομματιών του παπύρου.

 

Οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι έθαβαν τους νεκρούς τους με μεγάλες τιμές και πολλούς ανεκτίμητους θησαυρούς που έχουν διασωθεί μέχρι και σήμερα! Με τη διαδικασία της μουμιοποίησης το σώμα διατηρούνταν σε πολύ καλή κατάσταση, έχοντας αφαιρέσει όλα τα ζωτικά όργανα. Όλα, εκτός από την καρδιά. Η καρδιά ήταν ένα πολύ σημαντικό όργανο, γιατί έπαιζε καθοριστικό ρόλο στο ζύγισμα της ψυχής. Σε μια ζυγαριά τοποθετούνταν η καρδιά του νεκρού με το Φτερό της Αλήθειας, κι αν ήταν πιο ελαφριά από το φτερό, επιτρέπονταν να προχωρήσει. Διαφορετικά καταβροχθίζονταν από το τέρας Αμμούτ!alexia melianou 3


Προκειμένου να περάσει ο νεκρός όλες τις δοκιμασίες και τα εμπόδια μετά το θάνατό του για την αιώνια ζωή, η μούμια τοποθετούνταν μαζί με διάφορα φυλακτά στην σαρκοφάγο της. Εκτός από τα φυλακτά, είχε κάτι σημαντικό και πανίσχυρο μαζί της: έναν παπύρινο κύλινδρο γεμάτο ξόρκια. Αυτή είναι η Βίβλος των Νεκρών και είναι γραμμένη με ιερογλυφική (ή ιερατική) γραφή με μαύρη και κόκκινη μελάνη, έχοντας ζωγραφιές από τους Αιγύπτιους Θεούς και το νεκρό.alexia melianou 5


Καμιά Βίβλος των Νεκρών δεν είναι ίδια με κάποια άλλη διότι είναι όλες προσωποποιημένες. Αρκετές τις βρίσκουμε σε διάφορα μουσεία ανά τον κόσμο και σε ιδιωτικές συλλογές, αποσπασματικές ή ολοκληρωμένες. Είναι δύσκολο να διατηρούνται ολοκληρωμένες διότι, ας μην ξεχνάμε πως πολλοί τάφοι της Αρχαίας Αιγύπτου ήταν συλημένοι και έτσι οι πάπυροι κλέβονταν ή καταστρέφονταν μερικώς.


Από τα τέλη του Ιουνίου 2022 μέχρι και τις 04 Σεπτεμβρίου, η έκθεση ¨Η Βίβλος του Νεκρού του Κένα¨, έχει ανοίξει τις πόρτες της και περιμένει θεατές κάθε ηλικίας να την επισκεφτούν. Στο τέλος της προσωρινής έκθεσης ο πάπυρος θα ξανακαλυφθεί και θα διατηρηθεί με τις καταλληλότερες συνθήκες στην αποθήκη του Μουσείου Αρχαιοτήτων της Ολλανδίας στο Λάιντεν. (https://www.rmo.nl/en/exhibitions/temporary-exhibitions/the-papyrus-roll-of-qenna/)

alexia melianou 4

 

Η Αλεξία Μελιανού του Ματθαίου είναι ένα δικό μας παιδί, μια Πάτμια που διακρίθηκε και διακρίνεται στο επιστημονικό της αντικείμενο στην Ελλάδα αλλά κυρίως στο εξωτερικό. Είναι συντηρήτρια βιβλιακού και αρχειακού υλικού που εργάζεται ως ελεύθερη επαγγελματίας με έδρα στις Βρυξέλλες. Συνεργάζεται και αναλαμβάνει δουλειές για Δημόσιους και Ιδιωτικούς φορείς στο Βέλγιο (Εθνική Βιβλιοθήκη, Πολεμικό Μουσείο και ιδιώτες), Ηνωμένο Βασίλειο (ιδιώτες), Αίγυπτο (αρχαιολογικές ανασκαφές στο Λούξορ και Κοπτικό Μοναστήρι στο Κάιρο) και Ελλάδα (Βιβλιοθήκη της Μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και ιδιώτες).

Κάτοχος πτυχίου της Διαχείρισης Εκκλησιαστικών Κειμηλίων της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης και πτυχίου ειδίκευσης και Μεταπτυχιακού από την Σχολή Καλών Τεχνών La Cambre στις Βρυξέλλες.