patmosweb330

elin330

aegeanlab

ΜAΥΡΕΣ ΜΕΡΕΣ ΣΤΟΥΣ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΜΕ ΤΟΝ "ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ"

 

ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΤΜΙΑΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, ΦΥΛΛΟ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2011

 

 

 

Σε λίγες ημέρες συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη εφαρμογής του Προγράμματος «Καλλικράτης». Για όσους δεν παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις, υπενθυμίζουμε ότι πρόκειται για το Νόμο 3852/2010, με τον οποίο μεταξύ άλλων έγινε ευρεία συγχώνευση δήμων και εκατοντάδες νέες αρμοδιότητες μεταφέρθηκαν σε αυτούς.

Στην νησιωτική μας Περιφέρεια ο «Καλλικράτης» εφαρμόστηκε με την αρχή «κάθε νησί, ένας δήμος» κι επομένως οι μικροί νησιωτικοί δήμοι παρέμειναν ως είχαν. Αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες που θα είχε το εγχείρημα της μεταφοράς αρμοδιοτήτων στους μικρούς δήμους, ο νομοθέτης τους έδωσε διετή περίοδο χάριτος.

Το 2011 και το 2012 είναι για αυτούς έτη προετοιμασίας, ώστε από την 1-1-2013 να τις αναλάβουν πλήρως. Αστυνόμευση ρεμάτων, δημιουργία πολεοδομικού γραφείου, έκδοση άδειας λειτουργίας μιας σειράς κατηγοριών επιχειρήσεων (από περίπτερα έως συνεργεία επισκευής μοτοποδηλάτων και καταστήματα περιποίησης ποδιών και χεριών), χορήγηση κάρτας αναπηρίας, σύσταση και λειτουργία Γραφείων Αγροτικής Ανάπτυξης και πάμπολλες άλλες. Θεωρητικά, με τον τρόπο αυτό κάθε δήμος θα καταστεί ένας «δήμος - κυβερνείο» εξυπηρετώντας τους πολίτες στον τόπο τους, χωρίς ταλαιπωρία και δαπανηρές μετακινήσεις.

Για να καταστεί εφικτή η υλοποίηση αυτού του οράματος, επί της αρχής του οποίου δύσκολα θα μπορούσε να έχει κανείς αντιρρήσεις, είναι απαραίτητοι δύο βασικοί παράγοντες: Ανθρώπινο δυναμικό και χρήματα. Ξεκινώντας από το έμψυχο δυναμικό διαπιστώνουμε ότι μέσα στο 2011 ουδεμία μέριμνα υπήρξε για την ενίσχυση των μικρών νησιωτικών δήμων με προσωπικό και μάλιστα επιστημονικό. Πέρα από την ομαλή αποχώρηση υπηρετούντων υπαλλήλων λόγω συνταξιοδότησης, οι δήμοι δεν εξαιρέθηκαν από το μέτρο της εργασιακής εφεδρείας, με αποτέλεσμα έμπειρα στελέχη τους να δουν πρόωρα την πόρτα της εξόδου.

Δυστυχώς, μέσα στην βιασύνη τους να επιδείξουν στους δανειστές μας «έργο», οι κυβερνώντες ξέχασαν ότι κάθε υπηρεσία έχει τις ιδιαιτερότητές της, διαφορετικό βαθμό στελέχωσης και φόρτο εργασίας κ.ο.κ. Αντίθετα, οι νησιωτικοί δήμοι εξαιρέθηκαν και από την υποδοχή προσωπικού που μετατάχθηκε υποχρεωτικά (π.χ. του Ο.Σ.Ε.), αφού προβλέφθηκε οι υπάλληλοι αυτοί να μεταταχθούν σε υπηρεσίες που εδρεύουν στον τόπο κατοικίας τους και να μην εξαναγκαστούν σε αλλαγή τόπου κατοικίας. Όσο για προσλήψεις νέων υπαλλήλων, ούτε λόγος να γίνεται.

Πρέπει να αποχωρήσουν δέκα υπάλληλοι για να καταστεί δυνατή η έναρξη της διαδικασίας για πρόσληψη ενός! Όμως, εάν ένας μικρός δήμος χάσει δέκα υπαλλήλους, είναι βέβαιο ότι θα έχει βάλει λουκέτο προτού εμφανισθεί ο ένας νεοπροσληφθείς. Άρα, το τέλος του πρώτου έτους προετοιμασίας για την ανάληψη των νέων τους αρμοδιοτήτων παρήλθε αφήνοντας τους μικρούς νησιωτικούς δήμους αποδυναμωμένους και σε χειρότερη θέση από αυτήν που βρισκόταν πριν την εφαρμογή του «Καλλικράτη». Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Δήμος της Πάτμου, που πρόσφατα είδε τρεις υπαλλήλους του να οδηγούνται στη σύνταξη.

Όσον αφορά στη χρηματοδότηση τα προβλήματα είναι λίγο -πολύ γνωστά. Λόγω της γενικότερης δυσπραγίας του κράτους τα χρήματα δίνονται με το σταγονόμετρο, σε σημείο που υπάρχουν δήμοι που αδυνατούν να καταβάλλουν έγκαιρα τις αποδοχές του προσωπικού ή ακόμα και να κινήσουν τα απορριμματοφόρα τους λόγω έλλειψης καυσίμων! Τα χρηματοδοτούμενα από το κράτος έργα καρκινοβατούν (χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Χ.Υ.Τ.Α. και η αποκατάσταση του «Πάτμιον») και ο προγραμματισμός για το μέλλον είναι αδύνατος, αφού το «κούρεμα» στις κρατικές επιχορηγήσεις γίνεται ολοένα και βαθύτερο, ενίοτε χωρίς καν προειδοποίηση.

Και τι μπορεί να γίνει; Κατά την άποψή μας μόνη λύση αποτελεί ο συντονισμός των ενεργειών όλων των μικρών δήμων, αφού και τα προβλήματα είναι κοινά. Θεωρούμε ότι δεν έχει νόημα να πηγαίνει κάθε δήμαρχος μόνος στο Υπουργείο Εσωτερικών εκλιπαρώντας κωφεύοντες υπουργούς που αδυνατούν να αντιληφθούν την πραγματικότητα έξω από τον μικρόκοσμό τους για ενίσχυση με έναν - δύο υπαλλήλους.

Από την στάση που επιδεικνύουν οι περισσότεροι κυβερνώντες, εικάζουμε ότι βλέπουν κάθε μικρό νησί σαν μια ισχνή κουκίδα στο χάρτη, οι ολιγάριθμοι κάτοικοι του οποίου αποτελούν αμελητέα ποσότητα. Επομένως, η ισχύς θα προέλθει μόνον από τον ένωση και τον συντονισμό των προσπαθειών: Φαντασθείτε τί θα γινόταν αν όλοι οι Δήμαρχοι των μικρών νησιών (από τα Ψαρά έως την Γαύδο) κατασκήνωναν έξω από το Υπουργείο Εσωτερικών πραγματοποιώντας καθιστική διαμαρτυρία επ? αόριστον, ενημερώνοντας ταυτόχρονα για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όλα τα εγχώρια και αλλοδαπά μέσα ενημέρωσης. Ίσως, σε κάποιους η πρότασή μας αυτή φανεί εξεζητημένη και υπερβολική. Όμως, εφόσον τόσο καιρό η ευγένεια, ο χαρτοπόλεμος και οι ικεσίες δεν συγκίνησαν κανέναν, άλλη λύση δεν διαφαίνεται.

Στο νησί μας ακούγεται συχνά και η εξής απορία: «Τί τους χρειάζεται τόσους υπαλλήλους ο Δήμος; Παλιά ήταν μόνο τέσσερα-πέντε άτομα και όλα δούλευαν ρολόι». Η απάντηση στην απορία των συμπολιτών μας είναι ότι στα χρόνια που μεσολάβησαν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες έχουν αυξηθεί με ρυθμό γεωμετρικής προόδου. Ακόμα και για την διασφάλιση των απλούστερων λειτουργιών του Δήμου (αποκομιδή απορριμμάτων, εφοδιασμός οχημάτων με καύσιμα, λειτουργία υπηρεσίας ύδρευσης αποχέτευσης, επισκευή μικρών βλαβών κ.ο.κ.) απαιτούνται τόσο πολλές και χρονοβόρες διαδικασίες, ώστε (παρά την αύξησή του σε σχέση με το παρελθόν) το υπάρχον δυναμικό να αντιμετωπίζει τεράστια δυσκολία στην έγκαιρη διεκπεραίωσή τους. Πόσο μάλλον αν επιβαρυνθεί και με νέα καθήκοντα;

Έτσι, εάν και το 2012 παρέλθει χωρίς να υπάρξει ουσιαστική ενίσχυση των μικρών δήμων, δύο τινά μπορεί να συμβούν: Ή οι νέες αρμοδιότητες ουδέποτε θα μεταφερθούν σε αυτούς (οπότε ο «Καλλικράτης» θα έχει ακυρωθεί εν τοις πράγμασι) ή θα καταρρεύσουν υπό το βάρος του τεράστιου φορτίου που θα κληθούν να αναλάβουν την Πρωτοχρονιά του 2013, επιφέροντας ένα ακόμα πλήγμα στους χειμαζόμενους νησιώτες του αρχιπελάγους.