Πάτμιοι και «ξένοι» ένα διαχρονικό δίλημμα.
του Γιώργου Καρακατσάνη
Γιατί στο Δήμο Πάτμου δεν υπάρχει πολεοδομικό γραφείο, αν και η δημιουργία του προβλέπεται από τις διατάξεις του «Καλλικράτη»; Γιατί τα μεγάλα έργα όπως η κατασκευή Χ.Υ.Τ.Α., ο αγωγός μεταφοράς του νερού του φράγματος έως την Χώρα, η αποκατάσταση του «Πάτμιον» κ.α. σέρνονται τόσα χρόνια; Γιατί οι μελέτες του νέου δικτύου ύδρευσης ? αποχέτευσης, του κλειστού γυμναστηρίου, του νέου χωροταξικού σχεδίου (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.) δεν λένε να τελειώσουν;
Γιατί δημοτικά κτίρια μεγάλης αξίας όπως το αρχοντικό Μανιά, το παλιό δημοτικό της Χώρας ή ακόμα και το δημαρχείο (μια ματιά στο ξύλινο δάπεδο αρκεί για να βγουν συμπεράσματα) βρίσκονται σε (μερική ή ολική) εγκατάλειψη; Γιατί οι λιμενικές υποδομές του νησιού είναι εδώ και τόσα χρόνια σχεδόν οι ίδιες; Αυτά και άλλα παρόμοια «γιατί» συζητιούνται συχνά ? πυκνά στις παρέες, στα σπίτια και τα καφενεία, σε μια προσπάθεια να κατανοήσουμε τους λόγους που αυτό το ευλογημένο νησί δεν μπορεί να εκμεταλλευθεί τα πλεονεκτήματά του και να κάνει το αναπτυξιακό άλμα που όλοι προσδοκούμε. Ίσως η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα να βρίσκεται σε δύο περιστατικά από την πρόσφατη ιστορία του Δήμου Πάτμου, τα οποία συνοπτικά αναφέρονται παρακάτω.
Περιστατικό Νο 1: Πριν από περίπου δεκαπέντε χρόνια το Υπουργείο Εσωτερικών διόρισε στον Δήμο Πάτμου τρεις υπαλλήλους πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, με σκοπό να βοηθήσουν στην καλύτερη οργάνωση και λειτουργία των υπηρεσιών του. Η κοινή λογική λέει πως λαμβάνοντας υπόψη την παντελή ανυπαρξία επιστημονικού προσωπικού στον Δήμο, οι άνθρωποι αυτοί έπρεπε να γίνουν δεκτοί μετά φανών και λαμπάδων, αφού σε αυτούς θα μπορούσε να στηριχτεί η καλύτερη λειτουργία του προς όφελος του πολίτη. Δυστυχώς, όμως, έγινε ακριβώς το αντίθετο. Κηρύχθηκαν από το Δημοτικό Συμβούλιο σχεδόν ανεπιθύμητα πρόσωπα και ζητήθηκε η άμεση μετάταξή τους σε άλλες υπηρεσίες, διότι η πλειοψηφία των τότε διοικούντων θεώρησε ότι θα καταλάμβαναν τις θέσεις των «δικών τους παιδιών», τα οποία δεν θα μπορούσαν να διορίσουν στο Δήμο. Βέβαια, στα χρόνια που πέρασαν αποδείχθηκε ότι τα «δικά μας παιδιά», το μέλλον των οποίων προσπάθησαν να διασφαλίσουν οι καλοί άρχοντες, τελικά δεν υπήρχαν! Παρά τις ευνοϊκές διατάξεις που δίνουν απόλυτη προτεραιότητα στους δημότες και μονίμους κατοίκους της Πάτμου σε σχέση με τους «ξένους», ο Δήμος απέκτησε Τεχνολόγο Πολιτικό Μηχανικό από την Κάλυμνο, οικονομολόγο από τη Θεσσαλονίκη και Ηλεκτρολόγο Μηχανικό από τις Σέρρες, ενώ η θέση του Πολιτικού Μηχανικού έμεινε κενή, επειδή απλά δεν υπήρχαν Πάτμιοι κάτοχοι των αντίστοιχων πτυχίων για να τις καλύψουν.
Περιστατικό Νο 2: Δεδομένου ότι όσες θέσεις επιστημονικού προσωπικού προκηρύχθηκαν καλύφθηκαν από μη Πάτμιους, στις αρχές του 2007 συζητήθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο η τροποποίηση του Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου Πάτμου, επειδή όπως ανέφερε ο τότε Πρόεδρος του Σώματος «προέκυψαν νέες ανάγκες και νέα δεδομένα». Όμως, η προσαρμογή του Δήμου Πάτμου στις νέες ανάγκες της περιόδου που τότε άρχιζε (δηλαδή αυτής του ΕΣΠΑ) δεν έγινε με την φροντίδα για στελέχωση του Δήμου με επιστημονικό προσωπικό ώστε π.χ. να δημιουργηθεί άρτια τεχνική υπηρεσία (που θα μπορούσε να αποτελέσει το μοχλό ανάπτυξης του νησιού), αλλά με την κατάργηση οκτώ θέσεων επιστημόνων (αρχιτέκτονα μηχανικού, τεχνολόγου τοπογράφου μηχανικού, μηχανολόγου μηχανικού κ.α.) και την αντικατάστασή τους από ισάριθμες θέσεις εργατών γενικών καθηκόντων, αποφοίτων γυμνασίου. Έτσι, παρά τις τεκμηριωμένες αντιρρήσεις της μειοψηφίας, η τότε δημοτική αρχή «ξήλωσε» τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας που ψηφίστηκε επί δημαρχίας Ματθαίου Μελιανού και παρέδωσε τον Δήμο στη σημερινή δημοτική αρχή με τρομακτικά κενά σε επιστημονικό προσωπικό, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να αδυνατεί να ανταποκριθεί σε στοιχειώδεις υποχρεώσεις του.
Τα δύο αυτά περιστατικά αποδεικνύουν ότι η πλειοψηφία των δημοτικών συμβούλων (που προφανώς εκφράζουν και την πλειοψηφία του Πατμιακού λαού) δεν μπόρεσε ή δεν θέλησε να καταλάβει μια απλή αλήθεια: Σε έναν ζωντανό οργανισμό κάθε μέλος έχει την αποστολή του και είναι απαραίτητο. Αν κάποιο μέλος εκλείψει ή ατροφήσει, δημιουργούνται δυσεπίλυτα προβλήματα. Κατ' αναλογία λοιπόν και σε έναν δήμο χρειάζονται υπάλληλοι όλων των ειδικοτήτων. Οι εργάτες είναι απαραίτητοι, όμως εξίσου ή και περισσότερο απαραίτητο είναι και το επιστημονικό προσωπικό, το οποίο θα μελετήσει, θα μεριμνήσει για την ωρίμανση και θα επιβλέψει τα απαραίτητα έργα υποδομής, φέρνοντας ανάπτυξη και δουλειές στον τόπο. Δεδομένου λοιπόν ότι στην Πάτμο, όπως και σχεδόν κάθε τουριστικό μέρος, τα περισσότερα παιδιά αισθάνονται ότι το μέλλον τους είναι λίγο ? πολύ εξασφαλισμένο και δεν νιώθουν την ανάγκη να δώσουν έμφαση στα μαθήματά τους, με αποτέλεσμα οι επιτυχίες σε σχολές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να είναι πενιχρές, μόνη λύση για την πρόοδο του τόπου είναι η εκμετάλλευση (με την καλή έννοια του όρου) επιστημόνων που αγαπούν αυτό το νησί και είναι πρόθυμοι να έλθουν από άλλα μέρη της πατρίδας μας, με την διάθεση να θέσουν τις γνώσεις τους στην υπηρεσία των κατοίκων του και να συνεισφέρουν στην πρόοδό του. Η εμμονή στη στελέχωση του Δήμου μόνο με «δικά μας παιδιά» και όχι με «ξένους» οδήγησε στις σημερινές στρεβλώσεις που σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του νησιού βιώνουν.
Μετά από τις πρόσφατες πρωτοφανείς αποφάσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου περί την διοίκηση της Ιεράς Μονής, το ψευτοδίλημμα «Πάτμιοι ή ξένοι» φαίνεται να κάνει την επανεμφάνισή του μεταξύ μερίδας συμπολιτών μας, οι οποίοι δηλώνουν αντίθετοι στην ενίσχυση της Μονής από «ξένη» αδελφότητα. Όμως, κάνοντας μια αναδρομή στην πρόσφατη ιστορία του μοναχισμού στην πατρίδα μας βρίσκουμε παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι η ενίσχυση μιας υποστελεχωμένης Μονής από αδελφότητα προερχόμενη από κάποια άλλη, είχε κυριολεκτικά αναζωογονητικά αποτελέσματα. Έχοντας, λοιπόν, υπόψη και τα λάθη που έγιναν στο Δήμο λόγω των προαναφερθεισών εμμονών, μήπως δεν πρέπει να είμαστε εκ προοιμίου αρνητικοί στην έλευση μοναχών που θα αγαπήσουν το ιστορικό μοναστήρι της Πάτμου και θα εργαστούν αόκνως για την αποκατάσταση του τρωθέντος κύρους του;
