Εγινε ΦΕΚ Α’ Αρ 170 της 8-11-17 η τροποποίηση του ν. 2939/2001 για την εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων, και η προσαρμογή στην Οδηγία 2015/720/ ΕΕ, όπως και η ρύθμιση θεμάτων του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης.Η ανακύκλωση αποτελεί βασική οικολογική επιλογή για την οικονομία

.

Το  Νομοσχέδιο για την Ανακύκλωση, τη μείωση της πλαστικής σακούλας και την αναδιοργάνωση του ΕΟΑΝ, υπερψηφίστηκε με ευρεία πλειοψηφία  την Τετάρτη 1/11 στην Ολομέλεια της Βουλής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το νομοσχέδιο έτυχε ευρείας συναίνεσης και η ψήφιση του στηρίχθηκε επί της αρχής από τον ΣΥΡΙΖΑ, τους ΑΝΕΛ, τη Δημοκρατική Συμπαράταξη και το Ποτάμι, ενώ απλή παρουσία δήλωσαν η 'Ένωση Κεντρώων, απείχε η Χρυσή Αυγή και καταψήφισαν η Νέα Δημοκρατία και το ΚΚΕ.
Χαρακτηριστικά επισημαίνουμε ότι η Νέα Δημοκρατία που ενώ στις Επιτροπές βεβαίωνε για την υπερψήφιση επί της αρχής, στην Ολομέλεια καταψήφισε..
Ο νέος νόμος δίνει τη μεγάλη ευκαιρία για να δούμε την ανακύκλωση στην πράξη. Να δούμε την οικολογική ευαισθησία των πολιτών στη διαχείριση των αποβλήτων να παίρνει σάρκα και οστά. Όμως γι αυτό απαιτείται η άμεση σύνταξη των εφαρμοστικών νομοθετικών πράξεων που εξειδικεύουν το στόχο του νέου νομοθετικού πλαισίου. Και μη ξεχνάμε ότι γρήγορα θα πρέπει να κινηθεί η διαδικασία για την συμπληρωματική νομοθέτηση της ρύθμισης της ανακύκλωσης και στις οργανικές ουσίες».​

Σκοπός του νέου νόμου είναι:
α) Η κατά προτεραιότητα πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων, σύμφωνα με το άρθρο 23 του ν. 4042/2012 (Α ́ 24), β) η κατά προτεραιότητα προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση των αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων, σύμφωνα με το άρθρο 27
του ν. 4042/2012,
γ) ο καθορισμός στόχων προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση των αποβλήτων συσκευασίας και η διασφάλιση ότι πολύτιμα υλικά ανακτώνται προοδευτικά και αποτελεσματικά μέσω της ορθής διαχείρισης των αποβλήτων, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα αξιοποιήσιμα υλικά που περιέχονται στα απόβλητα διοχετεύονται ξανά στην οικονομία, συμβάλλοντας έτσι στην κυκλική οικονομία,
δ) η ανάκτηση, άλλου είδους, ως δευτερεύουσα επιλογή και εφόσον έχουν εξαντληθεί οι δυνατότητες εφαρμογής των ανώτερων
ε) ο περιορισμός των συνολικών επιπτώσεων της χρήσης των πόρων
στ) η βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων όλων των φορέων που εμπλέκονται στον κύκλο ζωής των αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων,
ζ) η εφαρμογή της αρχής της διευρυμένης ευθύνης των παραγωγών

2. Ειδικότερα, με τις ρυθμίσεις του νόμου αυτού επιδιώκεται:
α) Η υλοποίηση της στρατηγικής, της πολιτικής, των στόχων, των δράσεων και των μέτρων του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ)
γ) η μείωση της τελικής διάθεσης των αποβλήτων συσκευασιών ή άλλων προϊόντων
δ) ο καθορισμός ποσοτικών στόχων
ε) ο σχεδιασμός και η καθιέρωση προγραμμάτων επιστροφής (εγγυοδοσίας), συλλογής και ανάκτησης με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων μερών,
στ) η ενθάρρυνση πρωτοβουλιών συμμετοχής της κοινωνικής οικονομίας κ
ζ) η βελτιστοποίηση της λειτουργίας των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ)
η) ο καθορισμός των βασικών απαιτήσεων ως προς τη σύνθεση και τη φύση της επαναχρησιμοποιήσιμης και αξιοποιήσιμης συσκευασίας και άλλων προϊόντων συμπεριλαμβανομένης της ανακύκλωσης,
θ) ο διαχωρισμός των αποβλήτων στην πηγή
ι) ο περιορισμός των συνολικών επιπτώσεων της χρήσης των πόρων
ια) η υιοθέτηση προτύπων τυποποίησης των συσκευασιών,
ιβ) η πρόβλεψη μέτρων και όρων για τη συμμετοχή στην ευθύνη των παραγωγών συσκευασιών και άλλων προϊόντων,
ιγ) η καθιέρωση προγραμμάτων ενημέρωσης του καταναλωτή για την προσαρμογή της στάσης και της συμπεριφοράς του κατά τη διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων,
ιδ) η καθιέρωση διαδικασίας πληροφόρησης του κοινού στον τομέα των τεχνικών προτύπων και προδιαγραφών.

 

TI ΙΣΧΥΕΙ ΜΕ ΤΙΣ ΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΣΑΚΟΥΛΕΣ
Τέλος 0,03 ευρώ θα πληρώνουμε από την 1η Ιανουαρίου 2018 για κάθε λεπτή πλαστική σακούλα –αυτές που χρησιμοποιούμε κυρίως στα σούπερ μάρκετ– ενώ η επιβάρυνση αυτή θα αυξηθεί στα 0,07 ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2019. Στόχος; Να μειωθεί δραστικά η χρήση πλαστικής σακούλας στην Ελλάδα –όπου σήμερα ο αριθμός τους υπερβαίνει τις 400 ανά κάτοικο ετησίως– σε 90 ανά κάτοικο, έως το 2020. Το ειδικό τέλος θα εισπράττεται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) και θα αποδίδεται στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ). Εάν, πάντως, διαπιστωθεί ότι ο στόχος δεν έχει επιτευχθεί, μπορεί να αποφασισθεί ακόμη και πλήρης απαγόρευσης εμπορίας για ορισμένα είδη σακούλας.

Σύμφωνα λοιπόν με την κοινή απόφαση των υπουργείων Οικονομίας, Περιβάλλοντος και Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, από την 1η Ιανουαρίου 2018 παύει η δωρεάν διάθεση στους καταναλωτές των δύο ακόλουθων κατηγοριών πλαστικής σακούλας: α) των λεπτών πλαστικών σακουλών με πάχος τοιχώματος μικρότερο των 50 μικρών (μονάδα μήκους ίση με το εκατομμυριοστό του μέτρου) και β) των πλαστικών σακουλών μεταφοράς με πάχος τοιχώματος από 50 μέχρι 70 μικρά, συμπεριλαμβανομένων των επαναχρησιμοποιούμενων σακουλών τσαντών μεταφοράς με το ίδιο μήκος τοιχώματος. Στις μεν πρώτες επιβάλλεται το ειδικό τέλος των 3 λεπτών ανά τεμάχιο και των 7 λεπτών εν συνεχεία, ενώ στη δεύτερη περίπτωση οι σακούλες θα τιμολογούνται ελεύθερα από τις εμπορικές επιχειρήσεις. Οι τελευταίες επιτρέπεται, εάν το επιθυμούν, να διαθέτουν δωρεάν στους καταναλωτές επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες υπό την προϋπόθεση ότι αυτό γίνεται στο πλαίσιο δράσεων συλλογής προς ανακύκλωση των λεπτών σακουλών μεταφοράς. Με την ίδια απόφαση απαγορεύεται η διάθεση στην αγορά των λεγόμενων οξοδιασπώμενων πλαστικών σακουλών μεταφοράς (σακούλες που διασπώνται με την πάροδο του χρόνου σε μικρότερα σωματίδια και αυξάνουν τη ρύπανση).

Οι έμποροι που διαθέτουν στους καταναλωτές λεπτές πλαστικές σακούλες υποχρεούνται ανά τρίμηνο, την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα, να υποβάλλουν στην ΑΑΔΕ δήλωση απόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους. Επομένως, για πρώτη φορά θα υποβάλουν τη δήλωση αυτή στις 30 Απριλίου 2018. Η ΑΑΔΕ σε συνεργασία με τον ΕΟΑΝ θα δημιουργήσει ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή, ώστε η δήλωση απόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους να γίνεται μέσω του Τaxisnet.

Οι εξαιρέσεις

Οι βιοαποδομήσιμες σακούλες θα εξακολουθήσουν να διατίθενται δωρεάν. Επίσης, θα συνεχισθεί και μετά την 1η Ιανουαρίου 2018 η δωρεάν διάθεση λεπτής πλαστικής σακούλας από τα περίπτερα και από τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στο υπαίθριο εμπόριο (π.χ. λαϊκές αγορές). Ωστόσο και αυτές οι κατηγορίες επιχειρήσεων υποχρεούνται να διαθέτουν μόνο πλαστικές σακούλες με σειριακό αριθμό και ειδική σήμανση η οποία φέρει τον τόπο, την ημερομηνία παραγωγής και τον Αριθμό Εθνικού Μητρώου Παραγωγού (ΕΜΠΑ).

Σε περίπτωση παράβασης της νομοθεσίας, προβλέπονται πρόστιμα για τις εμπορικές επιχειρήσεις από 200 έως 5.000 ευρώ, για τους παραγωγούς σακούλας από 1.000 έως 10.000 ευρώ και για τους διακινητές σακούλας πρόστιμα από 500 έως 1.000 ευρώ.

Τόσο το περιβαλλοντικό τέλος όσο και τα πρόστιμα αποδίδονται στον ΕΟΑΝ για τη χρηματοδότηση δράσεων πριμοδότησης των επαναχρησιμοποιούμενων σακουλών και την υλοποίηση δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.